آرتروز زانو چیست و چگونه درمان می شود؟

درمانی مختلفی برای این مشکل وجود دارد و برای درمان باید به بهترین پزشکان ارتوپد تهران و شهرستان مراجعه کنید. آرتروز گفتنی‌های زیادی دارد که بد نیست به‌منظور آگاهی درباره‌شان، بیشتر درموردشان بخوانید. به‌همین منظور در این مقاله از دکتردکتر هم برایتان درباره آتروز ناحیه زانو بیشتر خواهیم گفت، با ما همراه باشید

به مجموعه‌ای از اختلالات که باعث ایجاد درد و ناهنجاری در بافت استخوانی، عضله‌ای، رباط‌ها و مفاصل بدن می‌شوند، بیماری های ارتوپدی، می‌گویند. این دسته از بیماری‌ها، می‌توانند در اثر عفونت، عوامل وراثتی یا انجام فعالیت فیزیکی بیش از حد، ایجد شوند. بیماری های ارتوپدی، فراوانند و بیشتر از هر جای دیگری، نواحی دست و پا را درگیر می‌کنند. کمبود ویتامین دی، دیابت، عدم آمادگی جسمانی و بالا رفتن سن، بیشترین تاثیر را در ایجاد این دسته از بیماری‌ها، می‌گذارند.

آرتروز زانو چیست؟

یکی از مشکلات شایع برای زانوها، ابتلا به آرتروز است. آرتروز زانو با درد، تورم و سفت‌شدن مفاصل این ناحیه همراه است. این مشکل می‌تواند قوی‌ترین و بزرگ‌ترین مفاصل بدن را تحت تأثیر قرار بدهد. در واقع، آرتروز برای مفاصل مختلف از جمله زانو رخ می‌دهد.

درمانی قطعی برای آرتروز وجود ندارد اما روش‌هایی موجود هستند که علائم ناخوشایند آن را کنترل می‌کنند و مانع از پیشروی‌اش می‌شوند. اجازه بدهید که دقیق‌تر درباره مفاصل زانو برایتان بگوییم تا بهتر آتروز را درک کنید.

۳ استخوان در کنار هم جمع می‌شوند و مفصل زانو را می‌سازند. این استخوان‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:

• استخوان ران
• استخوان ساق پا
• استخوان کشگک

ماده‌ای نرم و صاف به نام غضروف هم در انتهای هر استخوان وجود دارد. در واقع، بالشتکی میان استخوان‌ها است که مانع از ساییدگی آنها به یکدیگر می‌شود. غشای سینوویال (synovial) یا زُلاله‌ای هم نوعی بافت است که مفاصل را احاطه می‌کند و به روان حرکت‌کردن غضروف‌ها کمک می‌کند.

آرتروز شدید زانو چگونه است؟

منظور از آرتروز شدید زانو، شروع درد و التهاب در این بخش از بدن به‌طور ناگهانی و سریع است. این مشکل به دلایل مختلفی رخ می‌دهد. از جمله این عوامل باید به بروز بیماری‌های آرتروز و خودایمنی اشاره کنیم.

منظور از چنین بیماری‌هایی هم مواردی است که در آنها، بدن شروع به حمله به سلول‌ها و بافت‌های سالم خود می‌کند. این واکنش موجبات شکل‌گیری التهاب در بدن را فراهم می‌سازد.

انواع آرتروز زانو

بالغ بر ۱۰۰ نوع آرتروز وجود دارد. شایع‌ترین انواعی که می‌توانند زانو را درگیر کنند، شامل موارد زیر می‌شوند:

• آرتروز زانوی معمولی
• آرتریت پس از ضربه
• روماتیسم مفصلی
• آرتروز زانو یا ساییدگی

این نوع از آرتروز زانو شایع‌ترین مشکل زانو از میان این ۳ مورد است و باعث از بین‌رفتن غضروف می‌شود. یعنی حفاظ میان ۳ استخوان زانو از بین می‌رود. بدون چنین محافظی، استخوان‌ها به هم ساییده می‌شوند.

چنین چیزی درد و محدودشدن حرکات در این بخش از بدن را به همراه می‌آورد. ایجاد خارهای استخوانی و درد بیشتر به مرور زمان هم از نتایج بروز چنین مشکلی در ناحیه زانو است.

علائم و نشانه‌های آرتروز زانو چیست؟

نشانه‌های پرشماری درباره آرتروز زانو وجود دارند. برای مثال، بسیاری از مبتلایان به این عارضه صداهایی از حرکت‌دادن زانوی خود می‌شنوند. این دسته از افراد در پیاده‌روی و راه‌رفتن با مشکل روبه‌رو می‌شوند و دردهای مفصلی را تجربه می‌کنند. شدت دردهای مذکور همیشه ثابت نیست.

سفت‌شدن مفصل هم از دیگر علامت‌های آرتروز در ناحیه زانو است. دردی که در مفاصل این بخش از بدن رخ می‌دهد، گاهی تدریجی شروع می‌شود و گاهی هم یک‌باره و ناگهانی بروز می‌کند.

آرتروز در زانو با بروز نشانه‌های ظاهری مانند قرمزشدن این بخش و التهام و تورمش هم همراه است. گاهی هم فرد مبتلا به مشکل در زمان حرکت‌دادن پا، دچار قفل‌شدگی زانو می‌شود. آرتروز زانو هم مانند آرتروز لگن و ران ناخوشایند است.

دلیل ایجاد آرتروز زانو چیست؟

پژوهشگران به این نتیجه رسیده‌اند که بعضی از ژن‌ها در ابتلا به آرتروز زانو بی‌اثر نیستند. امکان دارد که شما ژنی داشته باشید که با یک عامل محرک مانند ویروس یا ضربه و آسیب‌دیدگی، زمینه ابتلا به این مشکل را فراهم کند.

با این وجود، علت و عاملی قطعی برای ابتلا به این بیماری وجود ندارد و تحقیقات همچنان ادامه دارند. عواملی هم موجود هستند که امکان دچارشدن به آرتروز در زانو را افزایش می‌دهند:

• سن؛ این مشکل بیشتر در افراد سنین بالاتر رخ می‌دهد تا جوانان.
• ناهنجاری استخوانی؛ اگر استخوان‌ها و مفاصل به طور طبیعی و مادرزادی کج باشند، احتمال آرتروز هم بالا می‌رود.
• نقرس؛ این مشکل التهابی هم می‌تواند زمینه ابتلا به آرتروز در زانو را فراهم کند.
• صدمات؛ آسیب‌ها و صدماتی که به زانو وارد می‌شوند در ابتلا به آرتروز بی‌اثر نیستند.
• وزن زیاد؛ اضافه وزن روی زانو فشار وارد می‌کند و عاملی برای ابتلا به آرتروز است.
• فشار؛ اگر فشار زیادی در اثر ورزش‌کردن، دویدن یا تحرک زیاد زانو به آن وارد شود هم امکان شکل‌گیری آرتروز وجود خواهد داشت.

پزشک متخصص ارتوپدی وظیفه تشخیص و درمان مشکلات سیستم اسکلتی و عضلانی بدن را بر عهده دارد. او همچنین به تشخیص بیماری‌های مفاصل، ناتوانی‌های جسمی و اطمینان از عملکرد صحیح اندام‌ها، استخوان‌ها، عضله‌ها، مفاصل، تاندون‌ها و رباط‌ها می‌پردازد. مهم‌ترین خدمات درمانی این متخصصان شامل بررسی و تعیین وضعیت مفاصل و سیستم اسکلتی از طریق تصویربرداری و تست‌های ارتوپدی مانند رادیوگرافی، ام‌آرآی و سی‌تی‌اسکن است.

متخصص ارتوپد در مدیریت بیماری‌ها و آسیب‌های مختلفی از جمله آرتروز، پیچ خوردگی، درد مفاصل، آسیب های ورزشی، انحراف ستون فقرات، آسیب های اسکلتی، دیسک کمر و غیره هم مهارت دارد.

تشخیص ابتلا به آرتروز زانو چگونه است؟

پزشکان متخصص ارتوپدی برای تشخیص آرتروز از عکس‌برداری استفاده می‌کنند. اگر به ابتلا به آرتروز مشکوک باشند، سریع عکس‌برداری با اشعه ایکس را تجویز می‌کنند تا متوجه وضعیت شوند.

تصویربرداری از زانو می‌تواند در مشخص‌شدن مشکل آرتروز و نوع آن به پزشکان کمک کند. با عکس، بروز هرگونه تغییر در زانو هم مشخص می‌شود. عکس‌ها نشان می‌دهند که فاصله میان استخوان‌های زانو چقدر است و آیا لایه محافظ و مانع از ساییدگی آنها به هم از بین رفته است یا خیر.

هرچقدر این فاصله کمتر شود، درد بیشتری هم به وجود خواهد آمد. متخصصان ارتوپدی در بعضی از موارد از سی‌تی‌ اسکن و ام‌آر‌آی (MRI) هم برای تشخیص بهتر استفاده می‌کنند.

درمان آرتروز زانو چیست؟

امکان درمان آرتروز زانو وجود ندارد اما راه‌کارهایی برای کم‌کردن از علائم و عوارض آن وجود دارد. برای رهایی از آنها باید وزن خود را در محدوده و طیف مناسب نگه دارید و از روش‌های متنوعی استفاده کنید که مناسب وضعیتتان هستند.

فیزیوتراپی

برای درمان آتروز زانو از روش‌های فیزیوتراپی هم استفاده می‌شود. تمرینات ورزشی که از سوی متخصصان این حوزه مطرح می‌شود یا روش‌های فیزیکی بهبود وضعیت می‌توانند به کم‌شدن علائم دردناک آرتروز کمک کنند. اصلاح فعالیت و تمرینات اصلاحی و درمانی فیزیوتراپی از سوی متخصصان این حوزه تعیین و تجویز می‌شود.

تزریق ژل

مالیدن ژل‌ها و کرم‌هایی برای تسکین درد ناشی از آرتروز در زانو کاربرد دارد. این ژل‌ها و پمادها حالت ضدالتهابی دارند و علائم دردناک بیماری را کم می‌کنند.

تزریق پی آر پی

روش پی‌آرپی (PRP) هم با جمع‌آوری نمونه کوچکی از خون بدن و چرخاندن آن در دستگاه سانتریفیوژ برای جداسازی پلاکت‌ها از گلبول‌های قرمز همراه است. در نهایت هم پلاکت‌های جمع‌شده دوباره به زانو تزریق می‌شوند تا ترمیم و بازسازی ممکن شود.

ورزش

حدود ۱۵۰ دقیقه ورزش مناسب در طول هفته هم از روش‌های درمانی برای کم‌کردن از دردها و علائم بیماری آرتروز زانو است. برای ورزش‌کردن باید به سراغ فعالیت‌هایی با شدت ملایم بروید؛ برای مثال، دوچرخه‌سواری یا شناکردن را امتحان کنید.

از انجام تمرینات ورزشی با شدت زیاد مانند تنیش یا دویدن هم بپرهیزید. در ادامه از روش‌های مختلف برای درمان آرتروز زانو هم صحبت خواهیم کرد. درمان آرتروز زانو با دوچرخه‌سواری، پیاده‌روی و ورزش‌های سبک مقدور است.

ورزش‌هایی که با فشار بر زانو همراه هستند، مانند بدن‌سازی در این زمینه توصیه نمی‌شود. یادتان باشد که کوهنوردی هم گزینه مناسبی برای درمان آرتروز زانو است و به استحکام این بخش از بدن و تنظیم حرکاتش کمک می‌کند.

تخصص ارتوپدی (Orthopedics)، شاخه‌ای از پزشکی است که روی دستگاه اسکلتی-عضلانی تمرکز می‌کند. به شخصی که در این زمینه تخصصی تحصیل می‌کند هم، متخصص ارتوپدی یا ارتوپد گفته می‌شود. تمرکز تخصص ارتوپدی، روی درمان بیماری‌های مربوط به سیستم اسکلتی بدن است و روی استخوان‌ها سیستم ماهیچه‌ها، تمرکزی ویژه دارد.

برگرفته از مجله دکتردکتر (https://drdr.ir/mag/)