ازدواج مجدد زن، مانع دریافت مهریه از همسر قبلی نمی‌شود

مجموعه: نکات و قوانین حقوقی

روش‌های دریافت مهریه

ازدواج مجدد و تأثیر آن بر حق مهریه: یک بررسی قانونی

مهریه به عنوان حق مالی زن پس از جاری شدن عقد ازدواج به او تعلق می‌گیرد و طبق ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی، زن مالک آن شناخته می‌شود و می‌تواند هر گونه تصمیمی درباره مهریه‌اش بگیرد. با این که زن در هر زمان می‌تواند مهریه خود را مطالبه کند، در اکثر موارد این درخواست در زمان طلاق صورت می‌گیرد و به عنوان یک دعوای حقوقی مالی مطرح می‌شود. اما یکی از سوالاتی که ممکن است در پرونده‌های طلاق پیش بیاید این است که آیا ازدواج مجدد زن باعث از دست رفتن حق او برای دریافت مهریه از ازدواج قبلی می‌شود؟ در این مقاله به بررسی این مسئله می‌پردازیم و اطلاعات مفیدی در این زمینه ارائه خواهیم داد.

شرایط پرداخت مهریه

 پرداخت مهریه به دو نوع عندالمطالبه و عندالاستطاعه تقسیم می‌شود که هر کدام شرایط خاص خود را دارند:

مهریه عندالمطالبه: در این نوع، به محض جاری شدن عقد ازدواج، زن حق دارد مهریه خود را مطالبه کند و مرد موظف است آن را بپردازد. در این حالت، وضعیت مالی مرد در نظر گرفته نمی‌شود و او باید مبلغ مهریه را پرداخت کند. اگر مرد توانایی پرداخت یک‌جا نداشته باشد، می‌تواند از دادگاه درخواست تقسیط مهریه را مطرح کند تا مهریه به صورت اقساطی پرداخت شود.

شرایط مطالبه مهریه

مهریه عندالاستطاعه: در این نوع، پرداخت مهریه وابسته به توان مالی مرد است. زن تنها در صورتی می‌تواند برای دریافت مهریه به‌صورت قانونی اقدام کند که اثبات کند مرد توانایی پرداخت مهریه را دارد. بنابراین، در این حالت ابتدا باید مالیات مرد بررسی و ثابت شود که او توان مالی لازم برای پرداخت را دارد.

در نتیجه، در مهریه عندالمطالبه مرد بلافاصله بعد از درخواست زن موظف به پرداخت است، در حالی که در مهریه عندالاستطاعه، زن باید توانایی مالی مرد را اثبات کند تا بتواند مهریه خود را مطالبه نماید.

آیا دریافت مهریه قبلی بعد از ازدواج مجدد زن امکان پذیر است؟

دریافت مهریه قبلی حتی پس از ازدواج مجدد زن امکان‌پذیر است و ازدواج مجدد مانعی برای این حق قانونی نیست. بر اساس ماده ۲۹ قانون حمایت از خانواده، مهریه حق قانونی زن است و تا زمانی که تکلیف مهریه در دادگاه خانواده مشخص نشود، حکم طلاق صادر نخواهد شد.

دادگاه نحوه پرداخت مهریه را مشخص می‌کند و مرد موظف است که طبق تصمیم دادگاه، مهریه را پرداخت کند. ازدواج مجدد زن هیچ‌گونه تأثیری بر حق دریافت مهریه از همسر قبلی ندارد و مرد همچنان مکلف به پرداخت مهریه خواهد بود. در صورتی که زن بخشی از مهریه را در طلاق توافقی بخشیده باشد، مابقی مهریه طبق توافق و تعیین دادگاه باید پرداخت شود.

همچنین، حتی اگر زن بدون دریافت حقوق مالی خود رضایت به ثبت طلاق داده باشد، می‌تواند بعداً با استناد به قوانین موجود برای دریافت مهریه اقدام کند. بنابراین، ازدواج مجدد زن تأثیری در حقوق او نسبت به مهریه قبلی ندارد و قانون به‌طور واضح این موضوع را روشن کرده است.

مهریه در طلاق

در چه شرایطی مهریه به زن تعلق نمی گیرد؟

در شرایط خاصی مهریه به زن تعلق نمی‌گیرد یا به میزان محدودتری پرداخت می‌شود. این شرایط به شرح زیر است:

باطل بودن عقد و عدم برقراری رابطه زناشویی: اگر بعد از عقد نکاح مشخص شود که عقد به هر دلیلی باطل بوده و رابطه زناشویی بین زوجین برقرار نشده باشد، مهریه به زن تعلق نمی‌گیرد.

تعیین نشدن مهریه و فوت یکی از زوجین قبل از رابطه زناشویی: در صورتی که مهریه در زمان عقد تعیین نشده باشد و یکی از زوجین پیش از رابطه زناشویی فوت کند، مهریه‌ای به زن تعلق نمی‌گیرد. اما اگر بعد از برقراری رابطه زناشویی یکی از طرفین فوت کند، زن مستحق دریافت مهرالمثل (مهریه‌ای متناسب با شأن و وضعیت اجتماعی زن) خواهد بود.

فسخ نکاح قبل از رابطه زناشویی: بر اساس ماده ۱۱۰۱ قانون مدنی، اگر نکاح به هر دلیلی قبل از برقراری رابطه زناشویی فسخ شود، مهریه به زن تعلق نمی‌گیرد. این قانون در مواردی مانند عیوب جسمانی یا عدم تمایل طرفین به ادامه رابطه به کار می‌رود.

طلاق قبل از رابطه زناشویی: اگر زوجین پیش از برقراری رابطه زناشویی از هم طلاق بگیرند، زن تنها مستحق دریافت نیمی از مهریه تعیین‌شده در عقد نکاح است.

بنابراین، در مواردی مانند باطل بودن عقد، عدم تعیین مهریه، فسخ نکاح یا طلاق قبل از رابطه زناشویی، مهریه به زن تعلق نمی‌گیرد یا به نصف کاهش می‌یابد.

نحوه مطالبه مهریه قبل از طلاق

مطالبه مهریه قبل از طلاق، به عنوان یکی از حقوق مالی زن، می‌تواند هر زمان بعد از عقد نکاح انجام شود. زن حق دارد در هر زمان مهریه خود را از مرد مطالبه کند و مرد موظف به پرداخت آن است. نحوه مطالبه مهریه قبل از طلاق به شرح زیر است:

مطالبه مهریه بعد از عقد نکاح: پس از عقد نکاح، زن می‌تواند درخواست مهریه خود را به‌صورت قانونی مطرح کند، حتی اگر هنوز به طلاق یا جدایی نرسیده باشد. طبق قانون، مرد باید این حق مالی را پرداخت کند.

مطالبه مهریه بدون رابطه زناشویی: اگر هنوز رابطه زناشویی بین زوجین برقرار نشده باشد، زن حق دارد تمامی مهریه تعیین‌شده را درخواست کند. در این حالت، مرد ملزم به پرداخت کامل مهریه است.

مهریه در صورت دوشیزه بودن زن: اگر زوجه قبل از طلاق دوشیزه باشد و بین آنها رابطه زناشویی برقرار نشده باشد، در زمان طلاق تنها نیمی از مهریه به او تعلق می‌گیرد.

مهریه تضمینی با ضامن: در صورتی که در سند ازدواج مهریه به‌صورت تضمینی و با ذکر نام یک ضامن ثبت شده باشد، زن می‌تواند در صورت امتناع مرد از پرداخت مهریه، مهریه خود را از ضامن مطالبه کند. در این شرایط، ضامن موظف به پرداخت مهریه خواهد بود.

بنابراین، زن می‌تواند حتی قبل از طلاق مهریه خود را از مرد یا ضامن (در صورت وجود) مطالبه کند و این حق از او سلب نمی‌شود.

آیا مهریه بیشتر از ۱۱۰ سکه را می توان مطالبه کرد؟

مطالبه مهریه بیشتر از ۱۱۰ سکه ممکن است، اما شرایط خاصی برای آن وجود دارد. برخلاف تصور عمومی که سقف مهریه ۱۱۰ سکه طلا است، طبق قانون، مرد موظف به پرداخت مهریه به هر میزان که در عقدنامه تعیین شده باشد، خواهد بود. با این حال، شرایط قانونی برای پرداخت مهریه بیش از ۱۱۰ سکه متفاوت است.

مهریه تا سقف ۱۱۰ سکه: طبق ماده ۲۲ قانون جدید حمایت از خانواده، پرداخت مهریه تا سقف ۱۱۰ سکه طلا به عنوان ضمانت اجرایی تعریف شده است. اگر مرد توانایی پرداخت این میزان را نداشته باشد و از پرداخت آن خودداری کند، زن می‌تواند برای دریافت حکم جلب اقدام کند.

مهریه بیش از ۱۱۰ سکه: اگر مهریه بیشتر از ۱۱۰ سکه تعیین شده باشد، مرد موظف است در صورت داشتن توانایی مالی، تمامی مهریه را پرداخت کند. در این موارد، اگر زن بتواند ثابت کند که مرد توانایی پرداخت مهریه مازاد بر ۱۱۰ سکه را دارد، می‌تواند برای دریافت کامل مهریه اقدام کند. اما در صورتی که مرد از پرداخت مهریه مازاد خودداری کند و زن نتواند اثبات کند که مرد از توان مالی کافی برخوردار است، برای آن بخش از مهریه حکم جلب صادر نمی‌شود.

بنابراین، اگرچه زن می‌تواند مهریه بیش از ۱۱۰ سکه را نیز مطالبه کند، اما ضمانت اجرایی تنها برای ۱۱۰ سکه وجود دارد و دریافت مازاد آن منوط به اثبات توانایی مالی مرد است.

سوالات متداول درباره آیا ازدواج مجدد زن مانع از دریافت مهریه قبلی می شود؟

۱. آیا زن می‌تواند بعد از ازدواج مجدد مهریه خود را از همسر قبلی مطالبه کند؟

بله، زن می‌تواند بعد از ازدواج مجدد مهریه خود را از همسر قبلی مطالبه کند. ازدواج مجدد به هیچ عنوان مانع از دریافت مهریه نیست.

۲. آیا طلاق توافقی تأثیری بر حق دریافت مهریه دارد؟

در طلاق توافقی، اگر زن بخشی از مهریه را ببخشد، مابقی آن طبق توافق و حکم دادگاه باید پرداخت شود و این امر ارتباطی به ازدواج مجدد ندارد.

۳. اگر رابطه زناشویی برقرار نشود، آیا زن مستحق دریافت مهریه است؟

اگر رابطه زناشویی بین زوجین برقرار نشود، زن می‌تواند تمام مهریه را مطالبه کند و مرد موظف به پرداخت آن است.

۴. در چه شرایطی مهریه به زن تعلق نمی‌گیرد؟

مهریه به زن تعلق نمی‌گیرد اگر نکاح باطل باشد و رابطه زناشویی برقرار نشده باشد یا اگر مهریه تعیین نشده باشد و یکی از زوجین قبل از رابطه زناشویی فوت کند.

۵. آیا زن می‌تواند مهریه بیش از ۱۱۰ سکه را مطالبه کند؟

بله، زن می‌تواند مهریه بیش از ۱۱۰ سکه را نیز مطالبه کند، اما ضمانت اجرایی فقط برای ۱۱۰ سکه وجود دارد و برای دریافت مابقی، باید توانایی مالی مرد را اثبات کند.

حرف آخر   

در نهایت، باید به این نکته توجه داشت که مهریه یک حق قانونی برای زنان است و حتی پس از ازدواج مجدد نیز این حق تحت هیچ شرایطی از بین نمی‌رود. ازدواج مجدد زن، مانع دریافت مهریه از همسر قبلی نمی‌شود و مرد موظف به پرداخت مهریه تعیین‌شده بر اساس قانون است. به همین دلیل، زنان می‌توانند در هر زمانی برای مطالبه مهریه خود اقدام کنند و حقوق مالی خود را دریافت نمایند.