در واقع میتوان گفت که دندان ژلهای نسل جدیدی از انواع پروتز ثابت دندان است که با به وجود آمدن آن برخی از معایب و مشکلات اصلی پروتزهای معمولی به طرز معجرهآسایی از بین رفته است. مشکلاتی نظیر زخم شدن لثه، حساسیت و آلرژی، جابجایی در حین خندیدن و صحبت کردن و… که در انواع قدیمی دندان مصنوعی متحرک وجود داشت، در پروتزهای ژلهای وجود ندارد و یا بسیار کمتر دیده میشود.
در ادامه میخواهیم بیشتر به این موضوع بپردازیم و توضیحات کاملی را در زمینه ویژگیهای دندان مصنوعی ژلهای و معمولی، انواع پروتز فلکسیبل و مقایسه دندان مصنوعی ژله ای و معمولی ارائه دهیم. لطفا تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
انواع دندان مصنوعی ژلهای کدامند؟
دندان های مصنوعی ژله ای نوعی از جایگزینهای ساخت بشر برای دندانهای از دست رفته هستند که قسمت پایه آنها از مواد نایلونی به نام والپلاست ساخته میشوند و در این قسمت نرم و انعطافپذیر هستند. خاصیت انعطافپذیری این نوع دندانها ویژگیهایی نظیر نرمی و عدم فشار لحظهای در حین جویدن را به آنها میدهد که باعث محبوبیت روزافزون آنها شده است. اما انواع دندان مصنوعی ژله ای که در کلینیکهای دندانپزشکی عرضه میشوند شامل نوع کامل و تکه ای هستند که در افراد مختلف مورد استفاده قرار میگیرند. در ادامه توضیحاتی را درباره هرکدام از این انواع خواهید خواند.
دندان مصنوعی ژله ای کامل

دندان مصنوعی ژله ای اگر به عنوان جایگزین تمامی دندانهای فک بالا، پایین یا هر دو ساخته شود، به آن دندان مصنوعی کامل ژله ای گفته میشود. در واقع زمانی که فرد تمامی دندانهای خود را در یک یا هر دو فک از دست میدهد، میتواند نوع کامل ژله ای را برای جایگزینی در دهان خود استفاده کند و از مزایای بینظیر آن بهرهمند شود.
دندان مصنوعی ژله ای تکه ای
اگر چند دندان در کنار هم از بین رفته باشد، یکی از گرینههای پیشنهادی برای پرکردن جای خالی دندان استفاده از دندان مصنوعی ژله ای پارسیل یا تکه ای است. حتی ممکن است فرد در بخشی از دهان خود تک دندان خالی داشته باشد که در این صورت میتواند از نوع ژلهای دندان مصنوعی تکی به عنوان جایگزین استفاده نماید. دندان مصنوعی ژله ای تکی زیرمجموعهای از پروتز پارسیل ژله ای است که برای یک جای خالی دندان مورد استفاده قرار میگیرد.
مزایا و معایب دندان مصنوعی ژله ای

در این بخش میخواهیم به صورت دقیقتر و کاملتر به بررسی ویژگیهای دندان مصنوعی ژلهای بپردازیم و ببینیم که این نوع از پروتزها چه مزایا و معایبی دارند.
مزایا
ویژگیهای مثبت دندان مصنوعی ژله ای شامل موارد زیر هستند:
- ثبات و عدم جابجایی: از مزایای مهم دندان مصنوعی ژله ای میتوان به این موضوع اشاره کرد که شما بدون این که هزینه ایمپلنت را پرداخت کنید از خاصیت ثابت بودن آن بهرهمند میشوید. این پروتزها به دلیل انعطافی که در قسمت پایه دارند، کاملا بر روی لثه فیت میشوند و برخلاف پروتزهای معمولی در طول روز و در حین استفاده حرکتی ندارند.
- ایجاد حس راحتی و عدم فشار روی لثه: با استفاده از این دندانها فرد حس راحتی بیشتری نسبت به دندان مصنوعی معمولی در دهان خود احساس میکند و فشاری بر روی لثهها وارد نمیشود؛ در نتیجه زخم و التهاب لثه نیز به ندرت اتفاق میافتد.
- غیرحساسیتزا: پروتزهای فلکسیبل از مواد ضدحساسیت ساخته میشوند و به همین دلیل برای افرادی که دارای لثههایی حساس هستند بهترین گزینه به شمار میروند.
- رنگ پایه طبیعی و شفاف: یکی از تفاوتهای دندان مصنوعی ژله ای و دندان مصنوعی معمولی این است که قسمت پایه در نوع اول از شفافیت بیشتری برخوردار است و به رنگ طبیعی لثه نزدیکتر است؛ بنابراین در حین لبخندزدن حس بهتری به فرد میدهد.
معایب
با وجود ویژگیهای مثبتی که برای دندان مصنوعی ژله ای وجود دارد، معایبی هم به آنها نسبت داده میشود که در زیر شرح داده شدهاند:
- سختی نگهداری و بهداشت: با توجه به این که این نوع دندانها از مواد اولیه خاصی ساخته شدهاند، برای نگهداری از آنها دقت بیشتری لازم است و احتمال گیرکردن غذا و تجمع باکتری در آنها بیشتر است؛ بنابراین در صورت عدم مراقبت صحیح احتمال عفونت دهان، بیماریهای لثه و همچنین پوسیدگی پروتزها وجود دارد.
- هزینه بالا: با توجه به لیست قیمت دندان مصنوعی ژله ای، برای استفاده از این دندانها باید هزینه بیشتری را نسبت به دندان مصنوعی معمولی پرداخت کنید. اگر در شهرهای بزرگ زندگی میکنید، دسترسی شما به این دندانها بیشتر خواهد بود؛ اما باید بدانید که قیمت دندان مصنوعی ژله ای در تهران به دلیل تنوع و کیفیت بالا کمی بیشتر از سایر شهرها است.
- سرعت در تحلیل استخوان فک: با توجه به دادههای گزارش شده از سوی کلینیکهای دندانپزشکی در کشورهای مختلف افرادی که از این نوع پروتزها استفاده میکنند سریعتر از سایرین دچار تحلیل استخوان فک میشوند.
- کندی در جویدن غذا: از آنجایی که پایه این دندانها نرم و انعطاف پذیر است، فرد در هنگام جویدن ممکن است نتواند سرعت نرمالی داشته باشد و با اختلال در جویدن روبهرو میشود.
عوارض و مشکلات دندان مصنوعی معمولی
پروتز اکریلیک یا همان دندان مصنوعی معمولی با وجود این که مشکلات بسیاری از افراد را برطرف نموده و جمعیت زیادی از مردم دنیا را از بیدندانی نجات داده است، دارای یک سری عوارض و معایب است که میتواند با کمک انواع جدیدتر دندان مصنوعی به ویژه از نوع ژلهای هموار و برطرف شود.
در زیر به برخی از معایب دندان مصنوعی اکریلیک اشاره شده است:
- عدم انعطافپذیری در قسمت پایه: سفتی پایه و عدم انعطافپذیری خصوصا برای افراد مسن چندان قابل تحمل نیست و ممکن است عوارض روحی و جسمی زیادی را برای آنها به دنبال داشته باشد.
- آسیبپذیری و احتمال شکستگی: احتمال شکستن پایه اکریلیکی پروتزهای معمولی زیاد است و به همین دلیل این نوع پروتزها نیاز به مراقبت بیشتری در حین استفاده دارند.
- ایجاد فشار بر روی لثه: انواع سنتی دندان مصنوعی به دلیل سفتی مواد در قسمت پایه لثه را تحت فشار قرار میدهند که به مرور زمان و با تحلیل استخوان فک این فشار بیشتر شده و باعث آزار فرد میشود.
- احتمال ایجاد حساسیت: موارد زیادی از حساسیت و التهاب لثه در حین استفاده از پروتزهای معمولی گزارش شده است که دلیل آن وجود مواد شیمیایی در ترکیبات این پروتزها است.
- جابجایی در حین جویدن و صحبت کردن: یکی از بزرگترین معایب دندانهای مصنوعی اکریلیکی عدم ثبات و جابجایی در حین صحبت کردن و غذاخوردن است.
کدام بهتر است؛ دندان مصنوعی ژله ای یا معمولی؟
با توجه به مقایسه دندان مصنوعی ژله ای و معمولی که در این متن داشتیم، در یک جمعبندی میتوان گفت که دندان مصنوعی ژلهای از لحاظ کاربرد و ویژگیهایی که ارائه میدهد بهتر از دندان مصنوعی معمولی است. البته ممکن است استثنائاتی هم وجود داشته باشد و افرادی باشند که به دلایلی با تشخیص دندانپزشک و ترجیحات فردی خود دندان مصنوعی اکریلیک را به عنوان گزینه برتر انتخاب کنند.
پروتزهای اکریلیک با مشکلات و عوارضی نظیر التهاب و آلرژی، فشار بر لثه، جابجایی در حین جویدن غذا یا حرفزدن و همچنین لقی و عدم ثبات بر روی استخوان فک باعث ایجاد ناراحتی در فرد میشوند. در مقابل، پروتزهای انعطافپذیر با مواد نرم خود در قسمت پایه بر روی لثه فیت میشوند و بدون ایجاد حس نامطلوب و زخم و التهاب لثه در فرد، شرایط را برای جویدن راحتتر غذا فراهم میکنند.
یکی از ویژگیهای جالب توجه پروتزهای انعطافپذیر این است که این دندانها برای افرادی که فک کوچکتری دارند مناسبترند؛ زیرا از لحاظ اندازه و حجم جمعوجورتر و ظریفتر از پروتزهای اکریلیک هستند.
در نهایت توصیه اکید ما این است که برای داشتن دندان مصنوعی که تناسب زیادی با شرایط شما داشته باشد و بهترین کارایی ممکن را ارائه دهد، به یک کلینیک دندانپزشکی معتبر مراجعه کنید و از تخصص و تجربه پزشکان حاضر در این کلینیکها در انتخاب خود کمک بگیرید.
سوالات متداول
دندان مصنوعی ژله ای بهتر است یا معمولی؟
پاسخ دقیق این سوال بستگی به شرایط فرد و تشخیص پزشک دارد؛ اما اگر بخواهیم به صورت کلی پاسخ دهیم، پروتز دندان ژلهای برای برطرفکردن برخی از عوارض و معایب پروتزهای معمولی ساخته شده است و از کارایی بالاتری برخوردار است.
معایب دندان مصنوعی معمولی چیست؟
پروتزهای اکریلیک به دلیل عدم انعطافپذیری از ثبات خوبی در دهان برخوردار نیستند و همچنین مشکلاتی نظیر زخم، آلرژی و حساسیت در دهان را به وجود میآورند. از طرفی پایه اغلب این دندانها رنگ و ظاهری غیرطبیعی دارد و ممکن است فرد در حین خندیدن و یا صحبتکردن با آنها دچار احساس ناخوشایندی شود.
ممنون از این مقایسه جامع بین دندان مصنوعی ژلهای و معمولی. من لثههای حساسی دارم و همیشه نگران استفاده از دندان مصنوعی بودم. اینکه پروتزهای ژلهای ضدحساسیت هستند، خبر خیلی خوبیه. آیا این ضدحساسیت بودن برای همه افراد با لثههای حساس صدق میکنه؟
سلام. خوشحالیم که این اطلاعات برای شما مفید بوده است. به طور کلی، دندانهای مصنوعی ژلهای از مواد اولیه ضدحساسیت ساخته میشوند و به همین دلیل گزینه مناسبتری برای افرادی با لثههای حساس در نظر گرفته میشوند.