دلیل سوزش زانو بعد از عمل تعویض مفصل

این حالت می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله التهاب، تحریک بافت‌های اطراف مفصل مصنوعی، یا حتی درد عصبی ناشی از آسیب به اعصاب در طول جراحی رخ دهد. گرچه جراحی تعویض مفصل زانو با هدف کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل انجام می‌شود، اما برخی افراد ممکن است پس از عمل احساس سوزش یا ناراحتی در ناحیه زانو داشته باشند. مدیریت صحیح این عارضه می‌تواند بهبود کیفیت زندگی و تسریع در روند بهبودی بیمار را تضمین کند.

درد عصبی چیست؟

درد عصبی یا نوروپاتیک نتیجه‌ اختلال در عملکرد سیستم عصبی، به‌ویژه بخش‌های حسی تنی محیطی یا مرکزی است. افراد مبتلا به این نوع درد معمولاً احساساتی مانند سوزش، شوک الکتریکی یا سرمای دردناک را تجربه می‌کنند. علائم ممکن است شامل احساسات غیرعادی و ناخوشایند مانند پارستزی (احساس سوزش یا گزگز اندام)، دیسستزی (احساسات غیرمنتظره‌ای که حس بسیار عجیب و دردناکی برای فرد ایجاد می‌کنند)، خارش و بی‌حسی باشند. درد عصبی با درد ناشی از التهاب تفاوت دارد.

درد عصبی یا سوزش زانو بعد از عمل جراحی تعویض مفصل زانو

جراحی تعویض مفصل زانو یک روش رایج برای درمان استئوآرتریت زانو (OA) است که هدف اصلی آن کاهش درد ناشی از این بیماری است. درد عصبی (نوروپاتیک) می‌تواند به طور خاص با استئوآرتریت زانو مرتبط باشد. در مطالعه‌ای که توسط هاکمن و همکارانش انجام شد و بر روی افراد مسن مبتلا به استئوآرتریت زانو صورت گرفت، مشخص شد که از میان ۲۵۹ شرکت‌کننده، ۶۶ درصد درد را گزارش کردند و ۲۸ درصد از این دردها به‌طور خاص نوروپاتیک بود. بیش از ۲۵ درصد از افراد مسن‌تر مبتلا به استئوآرتریت زانو درد عصبی را در ناحیه زانو تجربه کردند.

متأسفانه، بسیاری از افراد حتی پس از جراحی تعویض زانو همچنان با درد عصبی مواجه می‌شوند. تحقیقات نشان داده‌اند که حدود ۱۳ تا ۱۴ درصد از افراد مبتلا به استئوآرتریت زانو که این جراحی را انجام داده‌اند، حتی ۶ ماه پس از عمل همچنان درد عصبی مداوم را تجربه می‌کنند. یک مطالعه نشان می‌دهد که افرادی که پس از جراحی زانو درد عصبی (سوزش زانو) داشته‌اند، در مقایسه با افرادی که پس از جراحی درد مداوم نداشته‌اند، حتی ۱.۵ تا ۳.۵ سال پس از تعویض کامل مفصل زانو درد شدیدتری را گزارش کرده‌اند. مطالعه دیگری نشان می‌دهد که ۲۰ درصد از بیماران پس از جراحی تعویض مفصل زانو دچار درد مداوم بوده‌اند و ۱۱ درصد از آن‌ها از سوزش زانو رنج می‌بردند که این درد بین ۶ هفته تا ۳ ماه پس از جراحی به اوج خود رسیده است. علائم سوزش زانو به طور چشمگیری با شدت بالاتر درد مرتبط بوده و می‌تواند سلامت روان و کیفیت زندگی فرد را مختل کند. همچنین، افراد مبتلا به درد عصبی زانو بیشتر در معرض ناتوانی قرار دارند.

عوامل خطر برای سوزش زانو بعد از عمل جراحی تعویض مفصل

عوامل خطر برای بروز درد عصبی شدیدتر پس از جراحی شامل افزایش سن، عوامل ژنتیکی، جنسیت زن، داشتن بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت یا آرتریت روماتوئید، تجربه استرس و اضطراب، و تحریفات شناختی یا تغییر در عملکرد شناختی است. تحریفات شناختی به سوگیری‌های درونی اشاره دارند که می‌توانند اضطراب و افکار منفی را تشدید کنند. یکی از این تحریفات، فاجعه‌سازی است که در آن درد به‌طور ذهنی شدیدتر از واقعیت احساس می‌شود و فرد در مواجهه با درد واکنش شدیدتری نشان می‌دهد. افسردگی، اختلالات شناختی مانند فاجعه‌سازی، ترس از حرکت (حرکت‌هراسی) و مهارت‌های مقابله‌ای ناکارآمد نیز از عوامل خطر برای ایجاد درد مزمن عصبی هستند.

مدیریت سوزش زانو پیش از عمل جراحی

مدیریت زودهنگام درد عصبی پیش از جراحی اهمیت زیادی دارد؛ زیرا احتمال موفقیت در کاهش درد را افزایش می‌دهد. کنترل درد عصبی حتی قبل از عمل نیز ممکن است. برای مثال، می‌توان به بیمارانی که قرار است جراحی تعویض مفصل زانو انجام دهند آموزش داد که چگونه استرس را کاهش دهند؛ زیرا استرس یکی از عوامل خطر درد عصبی است. همچنین، مدیریت درد در زمان جراحی با استفاده از داروها برای به حداقل رساندن درد انجام می‌شود. این امر مهم است؛ زیرا درد پس از جراحی که ادامه‌دار باشد، ممکن است به درد مزمن تبدیل شود. مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی و استامینوفن پیش از جراحی می‌تواند شدت درد را کاهش دهد و نیاز به مواد افیونی پس از جراحی را کم کند.

درمان‌های موضعی برای مدیریت سوزش زانو

درمان‌های موضعی می‌توانند به مدیریت سوزش زانو از طریق تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست، چسب‌های لیدوکائین و چسب‌های کپسایسین بپردازند. تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست یک روش غیرتهاجمی است که در آن دستگاهی باتری‌دار به الکترودهایی متصل شده و جریان الکتریکی ملایمی از طریق آن‌ها به بدن ارسال می‌شود تا با تحریک عصبی، درد نوروپاتیک کاهش یابد. چسب‌های لیدوکائین که نوعی بی‌حس‌کننده موضعی هستند، با بی‌حس کردن ناحیه مورد استفاده، به تسکین درد کمک می‌کنند. چسب‌های کپسایسین که با غلظت بالا تجویز می‌شوند، می‌توانند درد عصبی را تا سه ماه کاهش دهند و معمولاً فقط در بیمارستان‌ها تجویز می‌شوند. این چسب‌ها ممکن است همراه با ترامادول، یک داروی مخدر، استفاده شوند.

داروهای مدیریت سوزش زانو

برای مدیریت درد عصبی، اولین گروه دارویی شامل داروهای ضدافسردگی (برای کاهش افسردگی) و ضدتشنج‌ها (برای جلوگیری از تشنج) است. اگر این درمان‌ها نتوانند درد عصبی را کاهش دهند، داروهای ضعیف‌تری مانند ترامادول و کدئین برای دردهای خفیف تا متوسط تجویز می‌شوند. در موارد شدیدتر، از اپیوئیدهای مرحله سوم برای تسکین درد استفاده می‌شود که این داروها شامل بوپرنورفین، فنتانیل، هیدرومورفون، متادون، مورفین و اکسی‌کدون هستند. با توجه به اینکه این داروها می‌توانند وابستگی و عوارض جانبی، به‌ویژه در افراد مسن، ایجاد کنند، تجویز آن‌ها باید با دقت و احتیاط انجام شود.

فعالیت بدنی و سوزش زانو

فعالیت بدنی به عنوان یک روش کم‌هزینه و مؤثر برای تسکین سوزش زانو توصیه می‌شود، به‌ویژه زمانی که داروهای مربوط به درد نوروپاتیک ممکن است گران باشند. بر اساس تحقیقات، ورزش‌های هوازی با شدت متوسط، مانند پیاده‌روی روی تردمیل به مدت ۳۰ تا ۶۰ دقیقه در ۳ تا ۵ روز از هفته، یا شنا ۵ تا ۷ روز در هفته، می‌توانند در کاهش برخی جنبه‌های درد نوروپاتیک مؤثر باشند. ورزش می‌تواند شدت درد را به صورت روزانه و ماهانه کاهش داده و تأثیرات آن را بر فعالیت‌های روزمره کم کند. همچنین، تمرینات اصلاحی مانند تمرینات پایداری و پیاده‌روی به‌طور چشمگیری به کاهش درد عصبی مرتبط با استئوآرتریت زانو کمک می‌کنند.

جمع‌بندی

سوزش زانو پس از جراحی تعویض مفصل زانو می‌تواند یک عارضه ناراحت‌کننده باشد که ناشی از عوامل مختلفی همچون التهاب، تحریک بافت‌ها یا آسیب عصبی است. اگرچه این جراحی با هدف بهبود درد و افزایش عملکرد زانو انجام می‌شود، برخی بیماران ممکن است به دلیل عوارض پس از عمل، دچار سوزش یا ناراحتی شوند. تشخیص درست علت این سوزش و استفاده از روش‌های مناسب درمانی، مانند داروهای ضدالتهابی، فیزیوتراپی یا درمان‌های موضعی، می‌تواند به کاهش این علائم کمک کند و روند بهبودی را تسریع بخشد. مشورت با پزشک برای مدیریت بهتر این مشکل اهمیت زیادی دارد تا بیمار به بهترین کیفیت زندگی پس از جراحی دست یابد.

منبع:
https://draminjavaheri.ir/knee-replacement