ترومبوسیتوز چیست و چه علائمی دارد؟

ترومبوسیتوز چیست و چه علائمی دارد؟

مجموعه: بیماری ها و راه درمان

پلاکت‌ها اجزایی از خون هستند که به لخته شدن خون کمک می‌کنند

 
ترومبوسیتوز؛همه چیز درباره بالا بودن پلاکت خون 

در این مقاله از بیتوته به بررسی ترومبوسیتوز یا افزایش تعداد پلاکت‌های خون می‌پردازیم. پلاکت‌ها سلول‌های خونی هستند که به لخته شدن خون کمک می‌کنند ، ترومبوسیتوز می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل زمینه‌ای باشد.

پلاکت‌ها اجزایی از خون هستند که به لخته شدن خون کمک می‌کنند. ترومبوسیتوز اختلالی است که در آن بدن شما پلاکت‌های بسیار زیادی تولید می‌کند. زمانی که علت این عارضه یک بیماری زمینه‌ای مانند عفونت باشد، به آن ترومبوسیتوز واکنشی یا ترومبوسیتوز ثانویه گفته می‌شود.
 
در موارد نادرتر، زمانی که افزایش تعداد پلاکت بدون هیچ دلیل زمینه‌ای آشکار باشد، این اختلال ترومبوسیتمی اولیه یا ترومبوسیتمی اسنشال نامیده می‌شود. این یک بیماری خون و مغز استخوان است. میزان بالای پلاکت ممکن است در یک آزمایش خون معمول به نام شمارش کامل خون (CBC) تشخیص داده شود. برای انتخاب بهترین گزینه‌های درمانی، تمایز بین ترومبوسیتوز واکنشی و ترومبوسیتمی اسنشال اهمیت دارد. 
 

بررسی علل ترومبوسیتوز در آزمایش خون

 
انواع ترومبوسیتوز
ترومبوسیتمی ضروری
علائم
افرادی که سطح پلاکت بالایی دارند اغلب علائمی ندارند. هنگامی که علائم ظاهر می شوند، اغلب به لخته شدن خون مربوط می شوند. مثالها عبارتند از:
• سردرد
• سردرگمی یا تغییر در گفتار
• درد قفسه سینه
• تنگی نفس و حالت تهوع
• ضعف
• درد سوزشی در دست یا پا
 
به ندرت، سطح پلاکت بسیار بالا ممکن است باعث خونریزی شود. این می تواند باعث شود:
• خونریزی بینی
• کبودی
• خونریزی از دهان یا لثه
• مدفوع خونی
 
علل
مغز استخوان یک بافت اسفنجی در داخل استخوان های شماست. حاوی سلول های بنیادی است که می توانند به گلبول های قرمز، گلبول های سفید یا پلاکت تبدیل شوند. پلاکت‌ها به هم می‌چسبند و به خون کمک می‌کنند تا لخته‌ای تشکیل دهد که وقتی به رگ خونی آسیب می‌زنید، مانند زمانی که جایی از بدن شما بریده می شود، خونریزی متوقف می‌شود. ترومبوسیتوز زمانی رخ می دهد که بدن شما تعداد زیادی پلاکت تولید می کند.
 
ترومبوسیتوز واکنشی
این نوع شایع تر ترومبوسیتوز است. این ناشی از یک مشکل پزشکی زمینه ای است، مانند:
از دست دادن خون
• سرطان
• عفونت ها
• کمبود آهن
• برداشتن طحال شما
• کم خونی همولیتیک، نوعی از کم خونی که در آن بدن شما گلبول های قرمز خون را سریعتر از تولید آنها از بین می برد که اغلب به دلیل برخی بیماری های خونی یا اختلالات خود ایمنی است.
• اختلالات التهابی، مانند آرتریت روماتوئید، سارکوئیدوز یا بیماری التهابی روده.
• جراحی و سایر انواع تروما
 
ترومبوسیتمی ضروری
علت این اختلال نامشخص است. اغلب به نظر می رسد که با تغییرات در ژن های خاص مرتبط باشد. مغز استخوان تعداد زیادی از سلول های تشکیل دهنده پلاکت ها را تولید می کند و این پلاکت ها اغلب به درستی کار نمی کنند. این نسبت به ترومبوسیتوز واکنشی خطر لخته شدن یا عوارض خونریزی را به همراه دارد.
 

ترومبوسیتوز یک بیماری خونی با عوارض احتمالی

 
عوارض ترومبوسیتوز
ترومبوسیتمی ضروری می تواند منجر به انواعی از عوارض بالقوه تهدید کننده زندگی شود، مانند:
• سکته مغزی. اگر لخته خون در شریان هایی که مغز را تامین می کنند ایجاد شود، ممکن است باعث سکته شود. سکته مغزی کوچک که به آن حمله ایسکمیک گذرا نیز می گویند، قطع موقت جریان خون در بخشی از مغز است.
• حمله قلبی. به طور معمول، ترومبوسیتمی ضروری می تواند باعث ایجاد لخته در شریان هایی شود که خون را به قلب شما می رسانند.
• سرطان. به ندرت، ترومبوسیتمی ضروری ممکن است منجر به نوعی لوسمی شود که به سرعت پیشرفت می کند.
 
عوارض بارداری
اکثر زنانی که ترومبوسیتمی ضروری دارند، بارداری طبیعی و سالمی دارند. اما ترومبوسیتمی کنترل نشده می تواند منجر به سقط جنین و سایر عوارض شود. خطر عوارض بارداری ممکن است با معاینات منظم و مصرف دارو کاهش یابد، بنابراین مطمئن شوید که به طور منظم وضعیت شما را تحت نظر داشته باشید.
 
تشخیص ترومبوسیتوز
یک آزمایش خون به نام شمارش کامل خون (CBC) می تواند نشان دهد که تعداد پلاکت های شما خیلی زیاد است یا خیر. همچنین ممکن است برای بررسی موارد زیر نیاز به آزمایش خون داشته باشید:
• سطح آهن بالا یا پایین
• نشانگرهای التهاب
• سرطان تشخیص داده نشده
• جهش های ژنی
همچنین ممکن است به روشی نیاز داشته باشید که از یک سوزن برای برداشتن نمونه کوچکی از مغز استخوان برای آزمایش استفاده شود.
 

آزمایش خون راهی برای تشخیص ترومبوسیتوز

 
درمان ترومبوسیتوز 
ترومبوسیتوز واکنشی
درمان این بیماری به علت آن بستگی دارد.
• از دست دادن خون: اگر از دست دادن خون قابل توجهی در اثر یک جراحی اخیر یا آسیب دیدگی داشته اید، افزایش تعداد پلاکت ها ممکن است خود به خود برطرف شود.
• عفونت یا التهاب: اگر یک عفونت مزمن یا یک بیماری التهابی دارید، احتمالاً شمارش پلاکت‌های شما تا زمانی که شرایط تحت کنترل باشد بالا باقی می‌ماند. در بیشتر موارد، پس از برطرف شدن علت، تعداد پلاکت ها به حالت عادی باز می گردد.
• طحال برداشته شده: اگر طحال خود را برداشته اید، ممکن است ترومبوسیتوز مادام العمر داشته باشید، اما بعید است که نیاز به درمان داشته باشید.
 
ترومبوسیتمی ضروری
افراد مبتلا به این بیماری که هیچ علامتی ندارند معمولاً نیازی به درمان ندارند. اگر در معرض خطر لخته شدن خون هستید، ممکن است نیاز به مصرف روزانه آسپرین با دوز کم داشته باشید تا به رقیق شدن خونتان کمک کند. بدون مشورت با تیم مراقبت های بهداشتی خود آسپرین مصرف نکنید. در موارد زیر ممکن است نیاز به مصرف داروی تجویزی یا انجام اقداماتی برای کاهش تعداد پلاکت‌ها داشته باشید:
• سابقه لخته شدن خون و خونریزی داشته باشید.
• فاکتورهای خطر بیماری قلبی دارند.
• بزرگتر از 60 سال هستند.
• تعداد پلاکت بسیار بالایی دارند.
 
پزشک ممکن است داروهای کاهش دهنده پلاکت مانند هیدروکسی اوره (دروکسیا، هیدرا)، آناگرلید (آگریلین) یا اینترفرون آلفا (اینترون A) را تجویز کند.
در مواقع اضطراری، پلاکت ها را می توان با دستگاه از خون شما فیلتر کرد. این روش پلاکت‌فرزیس نامیده می‌شود. اثرات فقط موقتی است.
 

تشخیص و درمان ترومبوسیتوز توسط متخصصان

 
سوالات متداول درباره ترومبوسیتوز
1. ترومبوسیتوز چیست؟
ترومبوسیتوز به افزایش تعداد پلاکت‌ها در خون اشاره دارد. پلاکت‌ها سلول‌های خونی هستند که به لخته شدن خون کمک می‌کنند.
 
2. انواع ترومبوسیتوز کدامند؟
دو نوع اصلی ترومبوسیتوز وجود دارد:
ترومبوسیتوز واکنشی: این نوع ترومبوسیتوز در اثر یک بیماری یا عفونت زمینه‌ای ایجاد می‌شود.
ترومبوسیتمی اولیه: این نوع ترومبوسیتوز یک بیماری خونی نادر است که در آن مغز استخوان به طور غیرطبیعی پلاکت‌های زیادی تولید می‌کند.
 
3. علائم ترومبوسیتوز چیست؟
بسیاری از افراد مبتلا به ترومبوسیتوز هیچ علامتی ندارند. برخی از افراد ممکن است علائمی مانند سردرد، سرگیجه، خستگی، خونریزی بینی یا لثه، یا کبودی آسان را تجربه کنند.
 
4. ترومبوسیتوز چگونه تشخیص داده می‌شود؟
ترومبوسیتوز معمولاً با آزمایش خون برای شمارش پلاکت‌ها تشخیص داده می‌شود.
 
5. درمان ترومبوسیتوز چیست؟
درمان ترومبوسیتوز به نوع و علت آن بستگی دارد. درمان ترومبوسیتوز واکنشی شامل درمان بیماری یا عفونت زمینه‌ای است. درمان ترومبوسیتمی اولیه ممکن است شامل داروهایی برای کاهش تعداد پلاکت‌ها، آسپرین برای جلوگیری از لخته شدن خون، و در موارد نادر، برداشتن طحال باشد.
 
6. عوارض ترومبوسیتوز چیست؟
عوارض ترومبوسیتوز می‌تواند شامل لخته شدن خون در شریان‌ها یا سیاهرگ‌ها، سکته مغزی، حمله قلبی، و لخته شدن خون در ریه‌ها باشد.
 
7. پیش‌آگهی ترومبوسیتوز چیست؟
پیش‌آگهی ترومبوسیتوز به طور کلی خوب است. با درمان مناسب، اکثر افراد مبتلا به این بیماری می‌توانند زندگی طولانی و سالمی داشته باشند.
 
8. آیا ترومبوسیتوز خطرناک است؟
ترومبوسیتوز می‌تواند خطر لخته شدن خون را افزایش دهد. با این حال، اکثر افراد مبتلا به ترومبوسیتوز هیچ مشکلی را تجربه نمی‌کنند.
 
9. آیا می‌توانم با ترومبوسیتوز زندگی عادی داشته باشم؟
بله، اکثر افراد مبتلا به ترومبوسیتوز می‌توانند زندگی عادی داشته باشند.
 
درنگی بر یافته‌ها
ترومبوسیتوز یک بیماری خونی است که در آن تعداد پلاکت‌ها در خون افزایش می‌یابد. دو نوع اصلی ترومبوسیتوز وجود دارد: ترومبوسیتوز واکنشی و ترومبوسیتمی اولیه. ترومبوسیتوز واکنشی در اثر یک بیماری یا عفونت زمینه‌ای ایجاد می‌شود، در حالی که ترومبوسیتمی اولیه یک بیماری خونی نادر است.
 
بسیاری از افراد مبتلا به ترومبوسیتوز هیچ علامتی ندارند. برخی از افراد ممکن است علائمی مانند سردرد، سرگیجه، خستگی، خونریزی بینی یا لثه، یا کبودی آسان را تجربه کنند.
ترومبوسیتوز معمولاً با آزمایش خون برای شمارش پلاکت‌ها تشخیص داده می‌شود. درمان ترومبوسیتوز به نوع و علت آن بستگی دارد.
 
گردآوری:بخش سلامت بیتوته