انواع کما یا حالت اغما؛ علل، علائم و راه‌های درمان

مجموعه: بیماری ها و راه درمان

کما وضعیت پیچیده پزشکی که در آن فرد هوشیاری خود را از دست می‌دهد

کما؛ رازی که علم هنوز نتوانسته به طور کامل آن را حل کند

کما می‌تواند نتیجه عوارض شرایطی مانند دیابت یا عفونت یا حادثه‌ای آسیب‌زا شامل ضربه به سر یا کمبود اکسیژن باشد. پزشکان گاهی برای محافظت از فرد در برابر درد و عوارض در طول روند بهبودی، کما القا می‌کنند. کما حالتی از بی هوشی عمیق است. این حالت مشابه خواب عمیق است، اما فرد نمی‌تواند بیدار شود یا به روش معمول به محیط اطراف خود پاسخ دهد. سطح هوشیاری و پاسخگویی آن‌ها به میزان عملکرد مغز بستگی دارد.

کما ممکن است از چند روز تا چند هفته طول بکشد. نتیجه آن به علت کما و هرگونه آسیب مغزی که رخ داده است بستگی دارد. اگر فرد پس از یک حادثه پزشکی یا آسیب‌زا وارد کما شود، این یک اورژانس پزشکی است. پزشکان ممکن است نیاز به اقدام سریع برای حفظ زندگی و عملکرد مغز داشته باشند.

این مقاله توضیح می‌دهد که کما چیست، دلایل احتمالی آن و چگونه می‌توان علائم آن را تشخیص داد. همچنین به آنچه در طول کما اتفاق می‌افتد، عوارض بالقوه و نحوه استفاده پزشکان از آن به عنوان یک روش درمانی می‌پردازد.

مدت زمان کما بسیار متغیر است

کما یا حالت اغما چیست؟

کما یک حالت عمیق بی هوشی است. نتیجه کما به علت و شدت آسیب فرد یا بیماری تشخیص داده شده بستگی دارد. گاهی اوقات، پزشک برای محافظت از فرد در برابر درد شدید در طول روند بهبودی یا حفظ عملکرد بالاتر مغز پس از یک نوع آسیب مغزی، کما را با استفاده از داروها القا می‌کند.

با این حال، در موارد شدید، ممکن است وضعیت فرد پس از یک دوره طولانی تغییر نکند. پزشکان ممکن است آن‌ها را به عنوان در حالت روشی پایدار طبقه‌بندی کنند. اگر این حالت ماه‌ها ادامه داشته باشد، احتمال بیداری فرد کم است.

انواع کما 

انواع کما عبارتند از: 

• انسفالوپاتی متابولیک سمی: این یک وضعیت حاد اختلال عملکرد مغز با علائم گیجی و/یا هذیان است. این وضعیت معمولاً قابل برگشت است. علل انسفالوپاتی متابولیک سمی متنوع هستند. آن‌ها شامل بیماری سیستمیک، عفونت، نارسایی اندام و سایر شرایط هستند.

• حالت رویشی پایدار: این حالتی از بی هوشی شدید است. فرد از محیط اطراف خود آگاه نیست و قادر به حرکت داوطلبانه نیست. با حالت رویشی پایدار، ممکن است فرد به بیداری پیشرفت کند اما بدون عملکرد بالاتر مغز. با حالت رویشی پایدار، چرخه‌های تنفس، گردش خون و خواب-بیداری وجود دارد.

• القایی پزشکی: این نوع کما موقتی یا حالت عمیق بی هوشی، برای محافظت از مغز در برابر تورم پس از آسیب و اجازه بهبودی بدن استفاده می‌شود. بیمار دوز کنترل شده‌ای از یک بی‌حس کننده دریافت می‌کند که باعث از بین رفتن احساس یا آگاهی می‌شود. سپس پزشکان علائم حیاتی فرد را از نزدیک نظارت می‌کنند. این فقط در واحدهای مراقبت‌های ویژه (ICU) بیمارستان اتفاق می‌افتد.

• دیابتی: افرادی که دیابت کنترل نشده دارند و سطح گلوکز (قند) خون آن‌ها بسیار بالا یا بسیار پایین است، می‌توانند به کما بیفتند. این یک عارضه خطرناک برای زندگی است. اگر قند خون شما برای مدت طولانی بسیار بالا باشد (هایپرگلیسمی)، باید با انسولین پایین آورده شود. در غیر این صورت، می‌توانید کتواسیدوز ایجاد کنید که می‌تواند منجر به کما شود. اگر قند خون شما بسیار پایین باشد (هیپوگلیسمی)، مغز شما نمی‌تواند انرژی کافی برای عملکرد صحیح دریافت کند و در نهایت باعث کما می‌شود. هر دو نوع کما می‌توانند در صورت عدم درمان سریع منجر به مرگ شوند.

• آسیب مغزی آنوکسیک: این نوع کما ناشی از کمبود اکسیژن به مغز است. این می‌تواند ناشی از توقف قلبی، خفگی، غرق شدن و بسیاری از رویدادهای دیگر باشد. اگر مغز اکسیژن کافی دریافت نکند، سلول‌های مغز شروع به مرگ می‌کنند.

کما می‌تواند ناشی از عوامل مختلف مانند ضربه به سر، بیماری‌ و مسمومیت باشد

علل ایجاد کما

کما ناشی از آسیب به مغز است. آسیب مغزی می‌تواند ناشی از افزایش فشار، خونریزی، از دست دادن اکسیژن یا تجمع سموم باشد. آسیب می‌تواند موقتی و برگشت پذیر باشد. همچنین می‌تواند دائمی باشد. بیش از 50 درصد کماها با آسیب سر یا اختلالات در سیستم گردش خون مغز مرتبط هستند. مشکلاتی که می‌تواند منجر به کما شود عبارتند از:

• آسیب مغزی آنوکسیک: این یک بیماری مغزی ناشی از عدم کامل اکسیژن به مغز است. کمبود اکسیژن برای چند دقیقه باعث مرگ سلولی بافت‌های مغز می‌شود. آسیب مغزی آنوکسیک ممکن است ناشی از حمله قلبی (توقف قلبی)، آسیب سر یا ضربه، غرق شدن، مصرف بیش از حد دارو یا مسمومیت باشد.

• ضربه: آسیب‌های سر می‌توانند باعث تورم و/یا خونریزی مغز شوند. زمانی که مغز به دلیل ضربه متورم می‌شود، مایع به جمجمه فشار می‌آورد. تورم ممکن است در نهایت باعث شود مغز بر روی ساقه مغز فشار آورد، که می‌تواند به سیستم فعال‌سازی شبکه‌ای (RAS) آسیب برساند (بخشی از مغز که مسئول بیداری و آگاهی است).

• تورم: تورم بافت مغز حتی بدون ناراحتی می‌تواند رخ دهد. گاهی اوقات، کمبود اکسیژن، عدم تعادل الکترولیت یا هورمون‌ها می‌تواند باعث تورم شود.

• خونریزی: خونریزی در لایه‌های مغز ممکن است به دلیل تورم و فشرده شدن در سمت آسیب دیده مغز باعث کما شود. این فشرده شدن باعث می‌شود مغز جابجا شود و به ساقه مغز و RAS آسیب برساند. فشار خون بالا، آنوریسم‌های مغزی پاره شده و تومورها علل غیر تروماتیک خونریزی در مغز هستند.

• سکته مغزی: زمانی که خونرسانی به بخش عمده‌ای از مغز قطع شود یا همراه با تورم خونریزی رخ دهد، کما می‌تواند رخ دهد.

• قند خون: در افراد مبتلا به دیابت، زمانی که سطح قند خون بسیار بالا می‌ماند، کما می‌تواند رخ دهد. این وضعیت به عنوان هایپرگلیسمی شناخته می‌شود. هیپوگلیسمی یا قند خون بسیار پایین نیز می‌تواند منجر به کما شود. این نوع کما معمولاً پس از اصلاح قند خون قابل برگشت است. با این حال، هیپوگلیسمی طولانی مدت می‌تواند منجر به آسیب مغزی دائمی و کما مداوم شود.   

• محرومیت از اکسیژن: اکسیژن برای عملکرد مغز ضروری است. توقف قلبی باعث قطع ناگهانی جریان خون و اکسیژن به مغز می‌شود، که هیپوکسیا یا آنوکسی نامیده می‌شود. پس از احیای قلبی و ریوی، بازماندگان توقف قلبی اغلب در کما هستند. محرومیت از اکسیژن همچنین می‌تواند با غرق شدن یا خفگی رخ دهد.

• عفونت: عفونت‌های سیستم عصبی مرکزی، مانند مننژیت یا آنسفالیت، همچنین می‌توانند باعث کما شوند.

• سموم: موادی که معمولاً در بدن یافت می‌شوند، اگر بدن نتواند آن‌ها را به درستی دفع کند، می‌توانند در سطح سمی تجمع کنند. به عنوان مثال، آمونیاک ناشی از بیماری کبد، دی اکسید کربن ناشی از حمله شدید آسم یا اوره ناشی از نارسایی کلیه می‌تواند در بدن به سطح سمی تجمع کند. داروها و الکل در مقادیر زیاد همچنین می‌توانند عملکرد نورون‌ها در مغز را مختل کنند.

• تشنج: یک تشنج منفرد به ندرت باعث کما می‌شود. اما تشنج‌های مداوم (به نام وضعیت صرع) می‌توانند. تشنج‌های مکرر می‌توانند از بهبود مغز در بین تشنج‌ها جلوگیری کنند. این باعث بی‌هوشی طولانی مدت و کما خواهد شد.

وقتی در کما هستید چه اتفاقی می افتد (علائم کما)

هیچ کس با قطعیت نمی‌داند که وقتی فردی در کما است، در ذهن او چه اتفاقی می‌افتد، اما برخی شواهد نشان می‌دهد که ممکن است بتوانند صداها را بشنوند، مانند صحبت مردم، ماشین‌آلات اطراف آن‌ها و حتی موسیقی. اگرچه ممکن است به نظر برسد که فرد در کما خواب است، علائم و نشانه‌هایی وجود دارد که به شما می‌گوید این چیزی بیشتر از خواب است. آن‌ها عبارتند از:

• آن‌ها را نمی‌توان بیدار کرد.

• آن‌ها هیچ واکنش چشمی ندارند (کما عمیق). اگر پلک‌های آن‌ها را بلند کنید، چشمان آن‌ها با پلک زدن یا حرکت واکنش نشان نمی‌دهند.

• مردمک‌های آن‌ها هنگام بلند کردن پلک‌ها و تاباندن نور به چشمانشان گشاد نمی‌شوند.

• آن‌ها هیچ پاسخ حرکتی ندارند (کما عمیق). اگر روی قسمتی از بدن آن‌ها فشار وارد کنید، آن‌ها کنار نمی‌روند یا پاسخ نمی‌دهند.

• تنفس آن‌ها نامنظم است.

• فشار خون آن‌ها ممکن است بسته به علت کما، بالاتر یا پایین‌تر از حد طبیعی باشد.

• عضلات آن‌ها ممکن است در موقعیت‌هایی که غیر طبیعی به نظر می‌رسند، منقبض (کشیده) شوند.

• به محرک‌های اطراف خود واکنش نشان نمی‌دهند، مانند زمانی که دست آن‌ها را بلند می‌کنید یا گونه آن‌ها را می‌بوسید یا یک جسم سنگین به زمین می‌خورد.

• نمی‌توانند عضلات خود را کنترل کنند، بنابراین عضلات می‌توانند سفت و منقبض شوند. یک مثال رایج زمانی است که دست آن‌ها به مشت جمع می‌شود.

• نمی‌توانند غذا بخورند یا بنوشند، بنابراین باید تغذیه خود را از طریق داخل وریدی (IV) یا لوله‌های تغذیه دریافت کنند.

کما یک چالش بزرگ برای پزشکان و خانواده بیماران است

راههای تشخیص کما 

کما علل بسیاری دارد. پزشکان باید نه تنها تشخیص دهند که فرد در واقع در کما است، بلکه همچنین تشخیص دهند که چرا در کما هستند. در حالی که ممکن است بدیهی به نظر برسد که فردی در کما است، پزشکان باید سطح کما را تعیین کنند.

• آیا اگر پزشک نام آن‌ها را صدا کند، پاسخ می‌دهند؟

• آیا تنفس آن‌ها نامنظم، خیلی سریع یا خیلی کند است؟

• وقتی پزشک تحریک می‌کند، مانند یک فشار دردناک یا مالش روی جناغ سینه (بین دنده‌ها)، آیا آن‌ها پاسخ می‌دهند؟

• اگر پزشک از چکش رفلکس در مفاصل خاصی مانند زانو یا آرنج استفاده کند، آیا بدن فرد همانطور که باید واکنش نشان می‌دهد؟

• اندام‌های آن‌ها در موقعیت غیر طبیعی هستند؟

• آیا چشمان آن‌ها هنگام بلند کردن پلک‌ها واکنش نشان می‌دهند؟ آیا مردمک‌های آن‌ها هنگام تاباندن نور به چشمانشان گشاد می‌شوند؟

• گاهی اوقات، پزشکان می‌توانند علت کما را به سرعت کشف کنند، در حالی که گاهی اوقات ممکن است چندین آزمایش طول بکشد. خانواده و دوستان اغلب در این بخش از تشخیص مفید هستند. پزشکان ممکن است سوالاتی مانند:

– مدت زمان بی‌پاسخ بودن فرد چقدر است؟

– فرد قبل از کما چگونه رفتار می‌کرد؟ آیا سردرد داشتند، آیا استفراغ می‌کردند، آیا به سر خود ضربه زده بودند یا علائم یا نشانه‌های هشدار دیگری داشتند؟

– آیا فرد به سرعت بی‌هوش شد یا به تدریج اتفاق افتاد؟

– آیا قبلاً این اتفاق افتاده است؟

-سابقه پزشکی فرد چیست؟

– آیا فرد از داروهای تجویزی، داروهای مخدر یا هر نوع مکمل استفاده می‌کند؟

پس از معاینه فیزیکی و کسب اطلاعات در مورد آنچه منجر به کما شده است، پزشک بر اساس آنچه فکر می‌کند ممکن است اتفاق افتاده باشد، آزمایش‌هایی را تجویز می کند. این آزمایش‌ها می‌توانند شامل موارد زیر باشد:

• آزمایش‌های خون:

– سطح قند خون

– شمارش کامل خون (برای بررسی عفونت و سایر علل احتمالی)

– عملکرد کبد

– عملکرد تیروئید

– عملکرد کلیه

– سطح دارو

– سطح الکل

– سطح مونوکسید کربن

• آزمایش ادرار: آزمایش ادرار ممکن است به پزشک بگوید که آیا سمومی وجود دارد که می‌تواند باعث کما شده باشد یا خیر، همچنین هرگونه عفونتی.

• پونکسیون نخاعی: پزشک ممکن است بخواهد نمونه‌ای از مایع را از ستون فقرات برای ارسال به آزمایشگاه برای بررسی عفونت بگیرد.

• نوار قلب (EKG): اگر پزشک مشکوک به بیماری قلبی باشد، یک EKG ممکن است ضربان قلب نامنظم را نشان دهد.

• آزمایش‌های تصویربرداری: این آزمایش‌ها به پزشک اجازه می‌دهند تا به اندام‌ها نگاه کند تا ببیند آیا آسیبی در مغز وجود دارد یا خیر، مانند خونریزی مغز یا تومور. آزمایش‌ها می‌توانند شامل موارد زیر باشد:

– رادیوگرافی قفسه سینه اگر بیماری قلبی ممکن باشد.

– سی‌تی اسکن

– ام‌آرآی

– الکتروانسفالوگرافی که امواج مغزی را تشخیص می‌دهد و می‌تواند بیماری‌هایی مانند صرع را بررسی کند.

• مقیاس کما گلاسکو

بخشی از معاینه عصبی شامل مقیاس کما گلاسکو است که گاهی اوقات نمره کما گلاسکو نیز نامیده می‌شود. پس از اینکه پزشک نمره را محاسبه کرد، کارکنان همچنان در فواصل زمانی منظم آزمایشاتی را انجام خواهند داد تا ببینند آیا نمره ثابت می‌ماند، بهبود می‌یابد یا بدتر می‌شود. برای محاسبه مقیاس، پزشک پاسخ چشم، پاسخ حرکتی و پاسخ کلامی را آزمایش می‌کند. هر آزمایش یک عدد داده می‌شود. هرچه عدد پایین‌تر باشد، وضعیت بدتر است.

– برای چشم‌ها: 

می‌توانید چشمان خود را به تنهایی باز کنید و آن‌ها را باز نگه دارید: 4 امتیاز.

فقط اگر به شما گفته شود چشمان خود را باز می‌کنید: 3 امتیاز.

فقط اگر فشار یا درد احساس کنید چشمان خود را باز می‌کنید: 2 امتیاز.

اصلا چشمان خود را باز نمی‌کنید: 1 امتیاز.

– توانایی شما برای حرکت:

به تنهایی حرکت می‌کنید و می‌توانید از دستورات پیروی کنید: 6 امتیاز.

اگر کسی به شما فشار وارد کند یا علیه شما فشار وارد کند، به طور هدفمند حرکت می‌کنید: 5 امتیاز.

اگر کسی به شما فشار وارد کند، فقط به صورت انعکاسی (بدون فکر کردن به آن) حرکت می‌کنید: 4 امتیاز.

اگر کسی به قسمتی از بدنتان فشار وارد کند یا فشار وارد کند، عضلات خود را خم می‌کنید: 3 امتیاز.

اگر کسی به قسمتی از بدنتان فشار وارد کند یا فشار وارد کند، عضلات خود را دراز می‌کنید: 2 امتیاز.

اصلا به فشار پاسخ نمی‌دهید: 1 امتیاز.

– برای صحبت کردن:

می‌دانید کجا هستید، روز، نام خود و غیره و به طور مناسب پاسخ می‌دهید: 5 امتیاز.

می‌توانید به سوالات پاسخ دهید اما همیشه درست نیست. گیج شده اید: 4 امتیاز.

پاسخ‌های شما منطقی نیست، حتی اگر به اندازه کافی واضح صحبت کنید تا کلمات شما قابل درک باشد: 3 امتیاز.

فقط می‌توانید صداها یا سر و صداها ایجاد کنید، هیچ کلمه روشنی: 2 امتیاز.

نمی‌توانید هیچ صدایی ایجاد کنید: 1 امتیاز.

کما مرزی بین زندگی و مرگ است

راههای درمان کما 

کما یک اورژانس پزشکی است. درمان زودهنگام ممکن است میزان آسیب به مغز و بقیه بدن را محدود کند. اگر فردی را در کما یا فردی که در حال از دست دادن هوشیاری است پیدا کردید، برای کمک اضطراری با اورژانس تماس بگیرید.

تکنسین‌های اورژانس پزشکی یا پارامدیک‌ها نحوه تنفس فرد را ارزیابی کرده و در صورت نیاز کمک ارائه می‌دهند. آن‌ها می‌توانند برای تأمین مایعات و تجویز انواع خاصی از داروها، مانند گلوکز در صورت پایین بودن سطح گلوکز خون فرد، داروهای ضد تشنج یا نالوکسون (Narcan) در صورت مشکوک بودن به مصرف بیش از حد اوپیوئید، یک IV را شروع کنند.

تیم اورژانس همچنین از شما در مورد آنچه قبل از بی‌هوشی فرد اتفاق افتاده است، داروهایی که مصرف می‌کند و سایر سوالاتی که ممکن است به آن‌ها ایده خوبی در مورد علت کما بدهد، سوال خواهد کرد.

پس از رسیدن فرد به بیمارستان، درمان ادامه می‌یابد زیرا کارکنان آزمایش‌هایی را برای تعیین علت انجام می‌دهند. مراقبت پزشکی فوری برای درمان شرایط بالقوه قابل برگشت حیاتی است. به عنوان مثال، اگر عفونتی وجود دارد که مغز را تحت تأثیر قرار می‌دهد، ممکن است آنتی بیوتیک‌ها لازم باشد. جراحی نیز ممکن است برای کاهش فشار روی مغز ناشی از تورم یا برداشتن تومور ضروری باشد.

برخی داروها نیز ممکن است به کاهش تورم کمک کنند. 

افراد در کما اغلب در یک ICU مراقبت می‌شوند، اگرچه ممکن است در صورت پایدار بودن به واحد دیگری منتقل شوند. کسانی که در ICU هستند ممکن است تا بهبود وضعیت خود نیاز به حمایت کامل زندگی داشته باشند. اگر فرد نیاز به کمک مداوم تنفسی با ونتیلاتور داشته باشد، احتمالاً تراکئوستومی، که اغلب تراک نامیده می‌شود، دریافت خواهد کرد.

مراقبت حمایتی برای فردی در کما به منظور حفظ حداکثر راحتی و جلوگیری از عوارض است. این اقدامات حمایتی عبارتند از: 

• تغذیه: اگرچه فرد در کما است، اما همچنان به تغذیه خوب و مایعات کافی نیاز دارد. این بدان معنی است که آن‌ها احتمالاً به یک لوله تغذیه یا گاستریک نیاز دارند که تغذیه مایع را مستقیماً به معده تأمین کند. در ابتدا، لوله از طریق بینی به معده وارد می‌شود، اما ممکن است به صورت جراحی از طریق شکم به معده وارد شود.

• مراقبت از پوست: از آنجایی که فرد نمی‌تواند به تنهایی حرکت کند، خطر بالایی از آسیب‌های فشار (زخم‌های بستر) دارد. به همین دلیل، آن‌ها باید:

– به طور منظم از یک طرف به پشت و سپس به طرف دیگر منتقل شوند تا فشار را کاهش دهند.

– به خوبی شسته و خشک شوند، به خصوص پس از اجابت مزاج یا در صورت تعریق.

– روی تشک یا بالشتک مخصوص برای کاهش فشار روی پوست قرار بگیرند.

• روده و مثانه: فرد در کما کنترلی بر روده یا مثانه خود ندارد. پوشک بزرگسالان به فرد کمک می‌کنند تا تمیز بماند، در حالی که معمولاً یک کاتتر ادراری به تخلیه ادرار از مثانه کمک می‌کند. کاتترهای ادراری افراد را در معرض خطر بالاتر عفونت دستگاه ادراری (UTI) قرار می‌دهند، بنابراین باید ناحیه تمیز نگه داشته شود.

• انقباضات عضلانی و مفصلی: محدود کردن انقباضات عضلات و چرخش مفاصل در داخل، بخش مهمی از مراقبت است. تمرینات منظم “دامنه حرکتی” تمرینات ساده‌ای هستند که اندام‌ها را از طریق حرکات طبیعی هدایت می‌کنند. اسپلینت‌ها نیز ممکن است به مفاصل کمک کنند تا منقبض نشوند.

بهبودی از کما 

بهبودی از کما به علت کما، مدت زمانی که فرد در کما بوده است و عوامل دیگر بستگی دارد.

کما چقدر طول می‌کشد؟ 

اکثر افرادی که از کما بهبود می‌یابند، طی چند دقیقه تا چند هفته این کار را انجام می‌دهند. اگر مدت زمان بیشتری طول بکشد، ممکن است به آنچه حالت رویشی پایدار یا ماندگار نامیده می‌شود، وارد شوند.

پیش آگهی کما چیست؟ 

پیش‌بینی بهبودی زمانی که فرد در کما است می‌تواند بسیار دشوار باشد. هر فردی متفاوت است و بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. همانطور که انتظار داریم، هرچه فرد مدت زمان بیشتری در کما باشد، پیش آگهی بدتر است. با این وجود، بسیاری از بیماران می‌توانند پس از چندین هفته در کما بیدار شوند. با این حال، ممکن است ناتوانی‌های قابل توجهی داشته باشند.

برخی از افراد با ناتوانی‌های ماندگار، مانند ناتوانی در راه رفتن یا صحبت کردن، باقی می‌مانند. افرادی که با ناتوانی‌هایی باقی می‌مانند که نیاز به توانبخشی دارند، ممکن است با فیزیوتراپیست‌ها، کاردرمان‌ها یا گفتاردرمان‌ها کار کنند، به عنوان مثال. آن‌ها همچنین ممکن است به یک روانشناس یا سایر متخصصان سلامت روان نیاز داشته باشند تا به آن‌ها کمک کنند آنچه برای آن‌ها اتفاق افتاده است و اکنون که از کما بیدار شده‌اند زندگی آن‌ها چگونه است را پردازش کنند.

بیدار شدن از کما 

بر خلاف آنچه ممکن است در تلویزیون یا فیلم دیده باشید، افراد به ندرت ناگهان از کما بیدار می‌شوند. این معمولاً یک فرآیند کند و تدریجی است.

علائم خروج از کما 

برای اکثر افراد، چهار مرحله برای کما وجود دارد و هیچ راهی برای دانستن مدت زمانی که هر فرد در هر مرحله خواهد بود وجود ندارد. مرحله اول خود کما است. به دنبال آن:

• مرحله دوم: در این مرحله، فرد ممکن است شروع به پاسخ دادن به برخی دستورات، مانند باز کردن چشمان خود کند. آن‌ها ممکن است به صدا واکنش نشان دهند، مانند صدای شما یا باز و بسته شدن در. اگر آن‌ها درد داشته باشند، مانند زمانی که کسی تزریق می‌کند یا خون می‌گیرد، بازوی آن‌ها ممکن است چلپ چلوپ کند یا آن‌ها ممکن است سعی کنند کنار بروند.

• مرحله سوم: این مرحله زمانی است که فرد بیدارتر است اما گیج و ممکن است مضطرب باشد. ممکن است تغییر شخصیت را مشاهده کنید. فردی که معمولاً شیرین و آرام است ممکن است شروع به فریاد زدن یا ناسزا گفتن و تلاش برای زدن کند. اگر فرد برای خود تبدیل به خطر شود (ضربه زدن می‌تواند باعث شود که آن‌ها به ریل تخت خود ضربه بزنند یا IV یا لوله‌های دیگر را بیرون بکشند)، ممکن است کارکنان مجبور شوند مهارهای نرم را روی مچ دست‌های آن‌ها قرار دهند.

• مرحله چهارم: این مرحله آخر زمانی است که فرد کاملاً بیدار است و می‌تواند کارهای ساده روتین را انجام دهد، مانند نشستن و غذا خوردن. با این حال، اگر بهبودی فقط جزئی باشد، ممکن است در انجام این وظایف مشکل داشته باشند.

مقیاس رانچوس 

هنگامی که فردی از کما بهبود می‌یابد، پزشکان اغلب از مقیاس رانچوس برای اندازه‌گیری پیشرفت خود استفاده می‌کنند. نام کامل آن مقیاس رانچوس لس آمیگوس است. آن‌ها ممکن است از آن به تنهایی یا همراه با مقیاس کما گلاسکو استفاده کنند.

مقیاس اصلی رانچوس هشت مرحله داشت. نسخه اصلاح شده، که در حال حاضر استفاده می‌شود، 10 مرحله دارد:

1. هیچ پاسخی به تحریک، مانند مالش روی جناغ سینه وجود ندارد.

2. برخی پاسخ‌ها وجود دارد، اما آن‌ها یا ناپایدار هستند، به محرک‌های مشابه تغییر می‌کنند یا همان پاسخ به هر نوع محرک هستند.

3. پاسخ‌ها کمی سازگارتر هستند و فرد می‌تواند به خانواده و دوستان پاسخ دهد.

4. فرد مضطرب و گیج است. آن‌ها حافظه کوتاه مدت ندارند.

5. فرد مضطرب باقی می‌ماند اما می‌تواند به دستورات ساده پاسخ دهد. آن‌ها نمی‌توانند به تنهایی یک کار را شروع کنند اما اگر گفته شود چه کاری انجام دهند، می‌توانند یک کار ساده را انجام دهند. حافظه هنوز بد است.

6. سردرگمی باقی می‌ماند اما به اندازه قبل بد نیست و آن‌ها می‌توانند به طور مداوم از دستورات ساده پیروی کنند. آن‌ها ممکن است بتوانند کارهای ساده آشنایی را انجام دهند اما نه کارهای جدید. آن‌ها هنوز درک نمی‌کنند که مشکلاتی دارند و این می‌تواند یک خطر ایمنی باشد. به عنوان مثال، ممکن است اصرار داشته باشند که می‌توانند راه بروند در حالی که نمی‌توانند.

7. کمک بسیار کمتری مورد نیاز است. فرد می‌تواند کارهایی را که قبل از رفتن به کما انجام می‌داد انجام دهد اما ممکن است هنوز گاهی گیج شود. آن‌ها درک می‌کنند که در کما بوده‌اند اما ممکن است هنوز محدودیت‌های خود را درک نکنند و همچنان می‌توانند یک خطر ایمنی باشند. آن‌ها ممکن است شروع به شرکت در رویدادهای اجتماعی کنند.

8. آن‌ها دیگر گیج نیستند و می‌توانند بسیاری از کارها را انجام دهند. آن‌ها ممکن است محدودیت‌های خود را درک کنند، به رویدادهای مختلف به درستی پاسخ دهند و حافظه بهبود یافته‌ای داشته باشند. با این حال، در این مرحله ممکن است شروع به افسردگی، اضطراب یا عصبانیت کنند.

9. آن‌ها اکنون بسیار مستقل‌تر هستند اما همیشه نمی‌توانند آینده را پیش‌بینی کنند تا مشکلات را پیش‌بینی کنند. ممکن است آستانه تحمل آن‌ها پایین باشد و افسرده باشند.

10. در این مرحله، فرد تقریباً کاملاً مستقل است، می‌تواند تصمیم بگیرد و به تنهایی مدیریت کند.

عوارض کما 

هنگامی که فردی در کما است، بدن او همچنان به کار خود ادامه می‌دهد، اما عوارضی ممکن است رخ دهد. برخی از موارد شایع‌تر عبارتند از UTI، ذات‌الریه، زخم‌های بستر و لخته‌های خون.

اگر فردی در کما دچار عوارض شود، این می‌تواند بر پیش آگهی او تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، لخته‌های خون می‌توانند به ریه رفته و باعث آمبولی ریوی یا به مغز و باعث سکته مغزی شوند. عفونت UTI، عفونت در زخم بستر یا ذات‌الریه می‌تواند باعث سپسیس شود.

در نهایت، کما می‌تواند منجر به حالت رویشی پایدار، مرگ مغزی یا مرگ شود.

کما ناشی از آسیب به مغز است

سوالات متداول درباره کما 

1. چه مدت می‌توانید در کما بمانید؟ 

کما می‌تواند از چند دقیقه تا چند هفته طول بکشد. اگرچه ممکن است استثنائاتی وجود داشته باشد، اما کما طولانی‌تر معمولاً منجر به حالت رویشی پایدار یا مرگ مغزی می‌شود.

2. علائم بیداری بیماران کما چیست؟

فردی در کما که در حال بیدار شدن است ممکن است علائم پاسخ به صدا یا لمس را نشان دهد و سپس به تدریج به بیداری ادامه دهد. افرادی که از کما بیدار می‌شوند اغلب برای مدتی مضطرب و گیج می‌شوند زیرا بدن آن‌ها سعی می‌کند آنچه اتفاق افتاده است را پردازش کند. شخصیت آن‌ها ممکن است در این دوره تغییر کند.

3. آیا افراد در کما می‌توانند بشنوند یا احساس کنند؟

پاسخ به این سوال قطعی نیست و به شدت آسیب مغزی بستگی دارد. برخی مطالعات نشان می‌دهند که افراد در کما ممکن است قادر به شنیدن یا احساس درد باشند، اما توانایی درک و پاسخ به این محرک‌ها محدود است.

4. آیا می‌توان با افراد در کما صحبت کرد؟

بله، صحبت کردن با فرد در کما توصیه می‌شود. حتی اگر فرد به طور آگاهانه به شما پاسخ ندهد، شنیدن صدای عزیزان می‌تواند تأثیر مثبتی بر او داشته باشد.

5. مدت زمان کما چقدر است؟

مدت زمان کما بسیار متغیر است و از چند دقیقه تا چند سال می‌تواند طول بکشد. مدت زمان کما به علت اصلی، شدت آسیب مغزی و درمان‌های انجام شده بستگی دارد.

6. آیا از کما می‌توان بهبود یافت؟

بله، بسیاری از افراد از کما بهبود می‌یابند. اما میزان بهبودی به عوامل مختلفی از جمله علت کما، مدت زمان کما، سن بیمار و درمان‌های انجام شده بستگی دارد.

7. آیا می‌توان از کما پیشگیری کرد؟

برای پیشگیری از کما، باید از عوامل خطر مانند آسیب‌های سر، سکته مغزی، دیابت و مسمومیت با داروها جلوگیری کرد.

سخن پایانی

کما ناشی از آسیب به مغز است. آسیب مغزی می‌تواند ناشی از افزایش فشار، خونریزی، از دست دادن اکسیژن یا تجمع سموم باشد. آسیب می‌تواند موقتی و برگشت پذیر باشد. همچنین می‌تواند دائمی باشد. کما یک اورژانس پزشکی است. درمان زودهنگام ممکن است میزان آسیب به مغز و بقیه بدن را محدود کند. اگر فردی را در کما یا فردی که در حال از دست دادن هوشیاری است پیدا کردید، برای کمک اضطراری با اورژانس تماس بگیرید.

گردآوری:بخش سلامت بیتوته