بهبودی و توانمندسازی معتادان فرآیندی پیچیده و چندجانبه است که نیازمند همکاری میان خانواده، جامعه و نهادهای حمایتی می‌باشد. این فرآیند شامل مراحل مختلفی از درمان، آموزش، و اشتغال‌زایی است که به فرد کمک می‌کند تا به زندگی سالم‌تری بازگردد.
این فرآیند شامل مراحل مختلفی از جمله شناسایی مشکل، مشاوره، درمان و حمایت اجتماعی می‌شود.
به گزارش میگنا ایجاد یک محیط حمایتی و فراهم کردن دسترسی به خدمات بهداشتی و روانی، نقش کلیدی در موفقیت بهبودی دارد. همچنین، آموزش مهارت‌های زندگی و شغلی به معتادان کمک می‌کند تا بتوانند به جامعه بازگردند و استقلال مالی پیدا کنند. تغییر نگرش جامعه نسبت به معتادان نیز می‌تواند در تسهیل این فرآیند مؤثر باشد.
با کاهش انگ و قضاوت‌های منفی، افراد معتاد می‌توانند احساس امنیت بیشتری کنند و به دنبال درمان بروند. آموزش عمومی درباره اعتیاد به عنوان یک بیماری و نه یک انتخاب اخلاقی، می‌تواند همدلی و حمایت را افزایش دهد.
این تغییر نگرش همچنین می‌تواند منجر به ایجاد برنامه‌های حمایتی و درمانی مؤثرتر شود که به افراد کمک می‌کند تا دوباره به جامعه بازگردند.پذیرش اجتماعی می‌تواند به کاهش نرخ اعتیاد و افزایش کیفیت زندگی افراد کمک کند.
مراحل بهبودی در درمان اعتیاد
1. سم‌زدایی:
– اولین مرحله در درمان اعتیاد، سم‌زدایی است که معمولاً تحت نظارت پزشک انجام می‌شود. این مرحله ممکن است ۴۵ روز طول بکشد و شامل مدیریت علائم ترک و حمایت روانی است.
سم‌زدایی اولین مرحله در درمان اعتیاد به مواد مخدر و الکل است.
این فرآیند شامل پاکسازی بدن از سموم و مواد مخدر است که به فرد کمک می‌کند تا از وابستگی فیزیکی رهایی یابد. سم‌زدایی باید تحت نظارت پزشکان متخصص انجام شود تا عوارض جانبی کاهش یابد و مدیریت علائم ترک به درستی صورت گیرد.
این مرحله معمولاً از چند روز تا چند هفته به طول می‌انجامد و می‌تواند با استفاده از داروهای کمکی همراه باشد. هدف نهایی سم‌زدایی، آماده‌سازی فرد برای مراحل بعدی درمان، مانند مشاوره و روان‌درمانی است
2. درمان روانشناختی:
– پس از سم‌زدایی، درمان روانشناختی آغاز می‌شود. این شامل مشاوره فردی و گروهی است که به فرد کمک می‌کند تا با الگوهای رفتاری مخرب خود مقابله کند و مهارت‌های جدید را بیاموزد.
این مرحله به فرد کمک می‌کند تا با چالش‌های عاطفی و روانی ناشی از اعتیاد مقابله کند. درمانگر با استفاده از روش‌های مختلف، مانند مشاوره فردی و گروهی، به بیماران کمک می‌کند تا الگوهای فکری منفی را شناسایی و تغییر دهند.
در این مرحله مهارت‌های مقابله‌ای و استراتژی‌های مدیریت استرس آموزش داده می‌شود. این فرآیند نه تنها به بهبود سلامت روانی کمک می‌کند، بلکه فرد را برای بازگشت به جامعه و زندگی سالم‌تر آماده می‌سازد. حمایت اجتماعی نیز در این مرحله بسیار مهم است.
این تعاملات اجتماعی و حمایت‌های متقابل، تاب‌آوری یا resiliency را در افراد تقویت کرده و به آنها کمک می‌کند تا با چالش‌های زندگی بهتر مقابله کنند( خوانساری و هرندی ، 1400).
3. حمایت اجتماعی:
– شرکت در گروه‌های حمایتی مانند معتادان گمنام (NA) می‌تواند به افراد در فرآیند بهبودی کمک کند. این گروه‌ها فضایی برای تبادل تجربیات و حمایت عاطفی فراهم می‌کنند.
این گروه‌ها فضایی امن و محرمانه را فراهم می‌آورند که در آن اعضا می‌توانند تجربیات خود را به اشتراک بگذارند و از یکدیگر حمایت کنند. هدف اصلی NA کمک به معتادان برای قطع مصرف مواد مخدر و حفظ پاکی آنها از طریق برنامه‌ای دوازده‌گانه است.
این برنامه شامل مراحل مختلفی است که به افراد کمک می‌کند تا با مشکلات خود مواجه شوند و زندگی جدیدی را آغاز کنند. همچنین، احساس تعلق به یک گروه می‌تواند به کاهش احساس تنهایی و انزوا کمک کند.
شرکت در گروه‌های حمایتی مانند معتادان گمنام (NA) می‌تواند به افراد در فرآیند بهبودی کمک شایانی کند.
توانمندسازی در درمان و بهبودی اعتیاد چه مراحلی دارد ؟
1. آموزش مهارت‌های شغلی:
– یکی از جنبه‌های کلیدی توانمندسازی، آموزش مهارت‌های شغلی به افراد بهبود یافته است. سازمان‌های مختلف برنامه‌هایی برای آموزش فنی و حرفه‌ای ارائه می‌دهند تا افراد بتوانند در بازار کار رقابتی شوند.
توانمندسازی افراد بهبود یافته از طریق آموزش مهارت‌های شغلی، یکی از جنبه‌های کلیدی در فرآیند بازتوانی است. این آموزش‌ها نه تنها به افراد کمک می‌کند تا مهارت‌های لازم برای ورود به بازار کار را کسب کنند، بلکه اعتماد به نفس آنها را نیز افزایش می‌دهد.
با فراهم کردن دوره‌های آموزشی متناسب با نیازهای بازار، افراد می‌توانند توانایی‌های خود را شناسایی و تقویت کنند.
این فرآیند نه تنها به بهبود کیفیت زندگی آنها کمک می‌کند، بلکه موجب کاهش وابستگی به حمایت‌های اجتماعی و افزایش مشارکت فعال آنها در جامعه می‌شود.
2. اشتغال‌زایی:
– ارائه وام‌های اشتغال به افراد بهبود یافته یکی از راهکارهای مؤثر برای کاهش احتمال بازگشت به اعتیاد است. این وام‌ها معمولاً با شرایط خاصی ارائه می‌شوند و هدف آنها ایجاد فرصت‌های شغلی پایدار برای این افراد است.
ارائه وام‌های اشتغال به افراد بهبود یافته از اعتیاد می‌تواند نقش مهمی در کاهش احتمال بازگشت به اعتیاد ایفا کند. این وام‌ها به افراد کمک می‌کنند تا با راه‌اندازی کسب‌وکارهای کوچک یا تأمین نیازهای مالی خود، استقلال اقتصادی پیدا کنند.
اشتغال نه تنها موجب افزایش اعتماد به نفس و احساس ارزشمندی در افراد می‌شود، بلکه آنها را از محیط‌های پرخطر دور نگه می‌دارد.
همچنین، فراهم کردن فرصت‌های شغلی می‌تواند به ایجاد شبکه‌های اجتماعی مثبت و حمایتگر کمک کند که در فرآیند بهبودی بسیار مؤثر است.
این اقدامات در نهایت به کاهش نرخ اعتیاد و ارتقاء کیفیت زندگی افراد کمک می‌کند.
نسیم حیدری مددیار اعتیاد در خاتمه این مطلب آورده است خانواده‌ها نقش حیاتی در فرآیند بهبودی دارند. حمایت عاطفی و فراهم کردن محیطی امن و پایدار می‌تواند انگیزه‌ای قوی برای فرد باشد تا از اعتیاد دور بماند.
آگاهی خانواده‌ها از ماهیت اعتیاد و روش‌های درمان نیز می‌تواند تأثیر مثبتی بر روند بهبودی داشته باشد. بهبودی و توانمندسازی معتادان یک فرآیند طولانی‌مدت است که نیازمند همکاری همه‌جانبه میان نهادهای اجتماعی، خانواده‌ها، و خود افراد است.
با توجه به چالش‌های موجود، ایجاد برنامه‌های جامع حمایتی می‌تواند زمینه‌ساز موفقیت در این مسیر باشد.
💬 نظرات خود را با ما در میان بگذارید