روش درمانجو مداری که به عنوان درمان مراجع محور نیز شناخته می‌شود، توسط کارل راجرز در دهه 1940 و 1950 توسعه یافت. این رویکرد بر این اصل استوار است که هر فرد خود بهترین متخصص در شناسایی و درمان مشکلاتش است و نقش درمانگر تسهیل‌کننده این فرآیند است.
به گزارش میگنا رویکرد تسهیلگری در درمان، به ویژه در نظریه‌های کارل راجرز، بر اساس اصولی است که به جای تمرکز بر درمان مستقیم، بر توانمندسازی فرد برای یافتن راه‌حل‌های خود تأکید دارد. در این رویکرد، تسهیلگر به عنوان یک راهنما عمل می‌کند که فضای امن و حمایتی برای افراد فراهم می‌آورد تا بتوانند احساسات و تجربیات خود را به اشتراک بگذارند و در نتیجه، به خودشناسی و رشد شخصی دست یابند.
اصول روش درمانجو مداری
1.پذیرش مثبت نامشروط: درمانگر باید نگرش مثبتی نسبت به درمانجو داشته باشد و او را بدون قید و شرط بپذیرد. این پذیرش به درمانجو کمک می‌کند تا احساس ارزشمندی کند و بتواند به خودشناسی دست یابد. در روش درمان مراجع محور، یکی از اصول کلیدی، نگرش مثبت و پذیرش بدون قید و شرط نسبت به درمانجو است.
این رویکرد بر این باور است که هر فرد دارای توانایی‌های ذاتی برای رشد و تغییر است. درمانگر باید با احترام و همدلی به احساسات و تجربیات مراجع گوش دهد و او را درک کند، بدون اینکه قضاوتی درباره او داشته باشد.
پذیرش بدون قید و شرط به مراجع این امکان را می‌دهد که خود را به‌طور کامل ابراز کند و در فضایی امن و حمایتگر احساس راحتی کند. این امر باعث می‌شود که مراجع بتواند به عمق مشکلات خود پی ببرد و در فرآیند درمان به خودآگاهی بیشتری دست یابد.
با ایجاد این فضای مثبت، درمانگر می‌تواند به مراجع کمک کند تا به منابع درونی خود دست یابد و تغییرات مطلوب را در زندگی‌اش ایجاد کند. در نهایت، این رویکرد نه تنها به بهبود روابط بین فردی کمک می‌کند، بلکه موجب افزایش اعتماد به نفس و خودپنداری مثبت در مراجع نیز می‌شود.
2.همدلی: درمانگر باید تلاش کند تا دنیای تجربی درمانجو را درک کند و احساسات او را با دقت گوش دهد. این همدلی به ایجاد یک فضای امن و حمایت‌کننده کمک می‌کند.
در روش درمان محور مراجع، یکی از اصول اساسی این است که درمانگر باید تلاش کند تا دنیای تجربی و احساسات درمانجو را به طور عمیق درک کند.
این رویکرد بر این باور استوار است که هر فرد یک جهان منحصر به فرد از تجربیات، احساسات و باورها دارد که شکل‌دهنده رفتار و واکنش‌های اوست.
درمانگر با استفاده از همدلی و گوش دادن فعال، می‌تواند به درمانجو کمک کند تا احساسات و چالش‌های خود را بهتر شناسایی و بیان کند. این فرآیند نه تنها به ایجاد یک رابطه اعتمادآمیز بین درمانگر و درمانجو کمک می‌کند، بلکه به درمانجو این امکان را می‌دهد که خود را در یک محیط امن و بدون قضاوت بیابد.
با درک دنیای تجربی درمانجو، درمانگر می‌تواند فضایی را فراهم کند که در آن فرد بتواند به خودشناسی عمیق‌تری دست یابد. این شناخت می‌تواند به تغییرات مثبت در زندگی فرد منجر شود و او را در مسیر رشد شخصی و بهبود روانی یاری دهد.
3.همخوانی: این ویژگی به معنای صداقت و سازگاری بین احساسات واقعی درمانگر و آنچه که او بیان می‌کند است. همخوانی یکی از ارکان کلیدی در ایجاد اعتماد در رابطه درمانی است.
مهمترین ویژگی‌های روش درمانجو مداری
-توجه به تجربیات فردی: در این روش، تمرکز بر تجربیات ذهنی و احساسات درمانجو قرار دارد. درمانگر هیچ‌گونه پیش‌داوری یا قضاوتی ندارد و فقط سعی می‌کند تا دنیای داخلی مراجع را درک کند.
در فرآیند درمان، تمرکز بر تجربیات ذهنی و احساسات درمانجو از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این رویکرد به درمانگر این امکان را می‌دهد که بدون هیچ‌گونه پیش‌داوری یا قضاوتی، به درک عمیق‌تری از وضعیت روانی و احساسی فرد دست یابد.
درمانگر با ایجاد فضایی امن و پذیرنده، به درمانجو کمک می‌کند تا احساسات و تجربیات خود را به طور آزادانه بیان کند. این نوع درمان به درمانجو اجازه می‌دهد تا با خودآگاهی بیشتری به بررسی احساسات، افکار و رفتارهای خود بپردازد. درمانگر با گوش دادن فعال و همدلی، نه تنها احساسات درمانجو را تأیید می‌کند، بلکه به او کمک می‌کند تا الگوهای فکری منفی را شناسایی کرده و آن‌ها را تغییر دهد.
این رویکرد می‌تواند به افزایش اعتماد به نفس و خودآگاهی درمانجو منجر شود و او را در مسیر رشد شخصی و بهبود روانی یاری کند. با تمرکز بر تجربیات فردی، درمانگر می‌تواند به ایجاد یک رابطه مؤثر و مثبت کمک کند که در آن درمانجو احساس امنیت و حمایت کند.
-تسهیل تغییرات: هدف اصلی این رویکرد، تسهیل فرآیند خودشناسی و تغییرات مثبت در زندگی درمانجو است. با ایجاد یک محیط امن، مراجع می‌تواند به کشف خود بپردازد و راه‌حل‌های مناسب برای مشکلاتش پیدا کند.
بر تسهیل فرآیند خودشناسی و ایجاد تغییرات مثبت در زندگی درمانجو تمرکز دارد. هدف اصلی این رویکرد، کمک به افراد برای دستیابی به خودشکوفایی و تحقق پتانسیل‌های بالقوه‌شان است. راجرز بر این باور بود که هر فرد دارای تمایل ذاتی برای رشد و توسعه است و این نیاز به رشد، یکی از انگیزه‌های اصلی رفتار انسان‌ها به شمار می‌آید
– توجه به رشد شخصی: روش درمانجو مداری بر این باور است که انسان‌ها ذاتاً خوب هستند و تمایل دارند که استعدادها و توانایی‌های خود را شکوفا کنند. بنابراین، هدف اصلی این روش، کمک به افراد برای دستیابی به خود شکوفایی است.
رویکرد درمانجو مداری کارل راجرز بر این باور است که انسان‌ها ذاتاً خوب و دارای پتانسیل‌های بالایی هستند. هدف اصلی این رویکرد، ایجاد فضایی امن و حمایتی برای مراجعان است تا بتوانند به خودآگاهی و رشد شخصی دست یابند.
راجرز معتقد بود که هر فرد دارای توانایی‌های ذاتی برای رشد و شکوفایی است و در صورتی که در محیطی مناسب قرار گیرد، می‌تواند به بهترین نسخه از خود تبدیل شود.
در این رویکرد، درمانگر نقش تسهیلگر را ایفا می‌کند و با گوش دادن فعال، همدلی و پذیرش بدون قید و شرط، به مراجع کمک می‌کند تا احساسات و تجربیات خود را بررسی کند. این فرآیند به مراجع اجازه می‌دهد تا به درک عمیق‌تری از خود برسد و به حل مشکلاتش بپردازد.
پرستو ابراهیمی روانشناس و مشاور خانواده در خاتمه این مطلب آورده است هدف رویکرد راجرز ارتقاء سلامت روانی و افزایش کیفیت زندگی افراد است. با تأکید بر اهمیت رابطه درمانی و محیط حمایتی، این رویکرد به افراد کمک می‌کند تا به توانمندی‌های خود پی ببرند و زندگی معنادارتری را تجربه کنند.
روش درمانجو مداری با تأکید بر رابطه انسانی مثبت بین درمانگر و مراجع، فضایی را فراهم می‌آورد که در آن افراد می‌توانند به رشد روانی و احساسی دست یابند.
بنا بر همین گزارش از میگنا کارل راجرز (1902-1987) روانشناس و نظریه‌پرداز آمریکایی، یکی از چهره‌های برجسته در حوزه روانشناسی انسان‌گرا و بنیان‌گذار روش درمان مراجع محور است. کارل راجرز (1902-1987) روانشناس و نظریه‌پرداز آمریکایی، یکی از چهره‌های برجسته در حوزه روانشناسی انسان‌گرا و بنیان‌گذار روش درمان مراجع محور است. او در تاریخ 8 ژانویه 1902 در اوک پارک، ایلینوی به دنیا آمد و در سال 1987 درگذشت.
💬 نظرات خود را با ما در میان بگذارید