مدیریت اضطراب و استرس در ایام امتحانات کودکان

اضطراب امتحان، نوعی اضطراب عملکردی است که بسیاری از دانش‌آموزان، به‌ویژه در سنین دبستان، تجربه می‌کنند. این اضطراب معمولاً ناشی از ترس از شکست، فشار بیش از حد خانواده یا انتظارات بالا از سوی مدرسه است. اگر این اضطراب کنترل نشود، ممکن است باعث افت عملکرد تحصیلی و کاهش اعتماد به نفس کودک شود.

اضطراب و استرس، دو واکنش طبیعی بدن در برابر موقعیت‌های ناآشنا، چالش‌برانگیز یا فشارزا هستند.
هرچند این واکنش‌ها تا حدی طبیعی و حتی لازم‌اند، چراکه بدن را برای مقابله با خطر یا انجام بهتر کارها آماده می‌کنند. اما زمانی که بیش از حد یا مداوم شوند، می‌توانند روند طبیعی زندگی، یادگیری و رشد کودک را مختل کنند.
در کودکان، اضطراب ممکن است خود را به شکل‌های مختلفی نشان دهد: دل‌درد، بی‌قراری، پرخاشگری، کابوس شبانه، یا حتی امتناع از رفتن به مدرسه. یکی از موقعیت‌هایی که این احساسات به شدت بروز می‌کنند، ایام امتحانات استکه مدیریت اضطراب آن وظیفه‌ای مشترک بین والدین و مدرسه است.
اضطراب امتحان، نوعی اضطراب عملکردی است که بسیاری از دانش‌آموزان، به‌ویژه در سنین دبستان، تجربه می‌کنند. این اضطراب معمولاً ناشی از ترس از شکست، فشار بیش از حد خانواده یا انتظارات بالا از سوی مدرسه است. اگر این اضطراب کنترل نشود، ممکن است باعث افت عملکرد تحصیلی و کاهش اعتماد به نفس کودک شود.
راهکارهای مدیریت اضطراب امتحان در کودکان شامل چند بخش است:
آموزش آرام‌سازی: آموزش تکنیک‌های ساده تنفس عمیق یا تصور ذهنی به کودک کمک می‌کند تا قبل و حین امتحان آرام‌تر باشد.
کاهش فشار روانی: والدین باید از مقایسه کودک با دیگران و استفاده از جملاتی مانند «باید نمره کامل بگیری» پرهیز کنند. تأکید بر تلاش به‌جای نتیجه، می‌تواند اضطراب را کاهش دهد.
برنامه‌ریزی واقع‌بینانه: تقسیم درس‌ها به بخش‌های کوچک‌تر و مرور روزانه مطالب به جای فشرده‌خوانی شب امتحان، اضطراب را کاهش می‌دهد.
ارتباط با معلم: معلمان می‌توانند با تشویق و بازخورد مثبت، فضای امن‌تری برای آزمون فراهم کنند.
توجه به نشانه‌های پنهان: اگر اضطراب کودک شدید است یا با علائم جسمانی همراه است، مراجعه به روان‌شناس کودک توصیه می‌شود.
در نهایت، باید به یاد داشته باشیم که امتحان تنها یکی از ابزارهای سنجش یادگیری است، نه ملاک ارزشمندی یا هوش کودک. با نگاهی انسانی‌تر و آرامش‌بخش‌تر به موضوع امتحان، می‌توان آینده‌ای مطمئن‌تر و ذهنی سالم‌تر برای کودکان ساخت.