علت حسادت چیست؟

از آنجا که آدم‌های حسود به شدت در درون خود تحت آزار و اذیت هستند و به اصطلاح حسادت مانند آتشی است که فرد حسود را نابود می‌کند، نباید آنها را مورد بی‌مهری قرار داد. بلکه بهتر است به فردی که حسادت می‌کند، کمک کنید تا تحت درمان قرار بگیرد. پیش از کمک به او باید نکاتی را مورد توجه قرار دهید.

اول اینکه ریشه حسادت ضعف اعتماد به نفس است یعنی به دلایل روان‌شناختی، افرادی که اعتماد به نفس پایینی دارند و هویت خود را از درون خویش دریافت نمی‌کنند و نیازمند و وابسته به تایید دیگران هستند، آدم‌های حسودی محسوب می‌شوند. در واقع افراد حسود به دنبال ضعف اعتماد به نفس و احساس نداشتن امنیت در شرایطی که هستند به رقابت‌های ناسالم دست می‌زنند. برای مثال، همه ما دوست داریم در روابط اجتماعی نسبت به هم ردیف‌های خودمان رشد کنیم و برای این رشد و ترقی همواره تلاش می‌کنیم و موفقیت‌های دیگران را علاوه بر تحسین کردن، گاهی به صورت الگوی خود قرار می‌دهیم اما افراد حسود سعی می‌کنند با مخدوش کردن چهره کسانی که در سطح بالاتری از ‌آنها هستند و در واقع با کاستن ارزش آن اشخاص در نظر دیگران، خود را بالاتر و بهتر جلوه دهند. آنها مدام در تلاشند که موازنه منفی ایجاد کنند و به جای کوشش برای رسیدن به سطوح بالاتر، آنهایی را که در سطح بالا هستند، به پایین می‌کشند تا به اصطلاح با هم در یک مقطع قرار بگیرند. این تلاش ناسالم، انرژی زیادی از آنها می‌گیرد و بسیار آزارشان می‌دهد.

حسادت مصادیق گوناگونی دارد. در بچه‌ها اغلب حسادت‌ها به علت مورد توجه قرار گرفتن از سوی والدین است اما در بزرگسالان ریشه آن همان نداشتن اعتماد به نفس است.

مصداق دیگر حسادت در روابط میان زن و شوهرها دیده می‌شود که متاسفانه جنبه بیماری‌زایی دارد. برای مثال، مردی نسبت به زیبایی همسرش حسادت می‌کند و ناخودآگاه او را به نازیبا شدن ترغیب می‌کند. در خانم‌ها نیز حسادت دیده می‌شود و اغلب در مواردی که شوهرشان برجسته و مورد توجه باشد، دیده می‌شود. ممانعت از رشد شخصیتی، تحصیلی و اجتماعی از سوی همسر مصداقی از این حسادت بیمارگونه است.

به هر حال باید هر یک از همسران که متوجه این بیماری و صفت ناپسند می‌شوند، سعی کنند با یک زبان خوش دیگری را به سمت مراجعه به درمانگر ترغیب کنند. دادن اعتماد به نفس و بالا بردن حس امنیت بسیار مهم است. باید این اطمینان داده شود که فرد هر چه هم ترقی کند و به جایگاه بالایی برسد باز هم همسر خود را منحصر به فرد می‌داند. امنیت موجب می‌شود محرک حسادت کم شود.

 

دکتر محمدرضا خدایی
عضو هیات علمی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی