سلامت؛ مفهومی چندبعدی است و شامل ابعاد جسمی، روانی و اجتماعی است و سلامت اجتماعی بر ابعادی از سلامت تاکید دارد که به ارتباط فرد با افراد دیگر و جامعه ای که در آن زندگی می‌کند مربوط است و دربرگیرنده عواملی است که نشانگر کمیت و کیفیت عمل افراد در زندگی اجتماعی است. این عوامل عبارتند از شکوفایی اجتماعی، انطباق اجتماعی، انسجام اجتماعی، پذیرش اجتماعی و مشارکت اجتماعی. عوامل اجتماعی بسیاری بر سلامت اجتماعی افراد تاثیر دارند که یکی از این عوامل
یادگیری مهارت‌های زندگی
است.
مهارت‌های زندگی به مجموعه‌ای از توانایی‌هایی گفته می‌شود که زمینه سازگاری رفتار مثبت و مفید را فراهم می‌آورد و این توانایی، فرد را قادر می‌سازد که ضمن پذیرش مسئولیت‌های اجتماعی خود، بدون لطمه زدن به خود و دیگران بتواند به شکل موثری با انتظارات و مشکلات روزانه در روابط بین فردی روبه‌رو گردد.
در واقع هدف اصلی سازمان بهداشت جهانی از ایجاد طرح مهارت‌های زندگی این است که جوامع مختلف در سطح جهان نسبت به گسترش به کارگیری و ارزیابی برنامه‌های آموزش مهارت‌های زندگی که متمرکز بر رشد توانائی‌های روانی مانند حل مسئله، مقابله با هیجانات، خودآگاهی، سازگاری اجتماعی و کنترل استرس بین کودکان و نوجوانان است، اقدام نمایند.
با توجه به تغییرات و پیچیدگیهای روزافزون و گسترش روابط اجتماعی در عصر کنونی، آماده سازی افراد به ویژه نسل جوان جهت مقابله با موقعیت‌های دشوار، امری ضروری به نظر می‌رسد. اهمیت و ضرورت آموزش مهارت‌های زندگی زمانی مشخص می‌شود که بدانیم این مهارت‌ها موجب ارتقای توانایی‌های روانی- اجتماعی می‌گردد. این توانایی‌ها فرد را برای برخورد موثر با کشمکش‌ها و موقعیت‌های زندگی یاری نموده و به او کمک می‌کنند تا با سایر انسان‌ها، جامعه، فرهنگ و محیط خود مثبت و سازگارانه عمل کند و سلامت روانی خود را تامین نماید.
بررسی‌های علمی گوناگون در سراسر جهان نشان می‌دهد کمبود مهارت‌های زندگی در گرایش به انحرافات اجتماعی مانند مصرف مواد مخدر موثر است. در واقع افراد بسیاری پس از قرار گرفتن در موقعیت‌های دشوار مانند ناکامی‌های تحصیلی، شغلی، نداشتن امنیت در خانواده، به دلیل نداشتن مهارت‌های مقابله با فشار روانی و مهارت‌های حل مسئله، برای مقابله با فشارها و هیجانات منفی به مصرف مواد اعتیادآور روی می‌آورند؛ بنابراین مهارت‌های زندگی می‌تواند نقش تعیین کننده‌ای در کاهش گرایش افراد و به‌ویژه نوجوانان و جوانان به انحرافات و آسیب‌های اجتماعی و نیز ابتلا به انواع اختلالات روانی و تبعات جبران‌ناپذیر آن ایفا نماید.
بنابراین ضرورت یادگیری مهارت‌های زندگی در جامعه به خوبی آشکار می‌شود. برای کنار آمدن با سرعت روزافزون و تغییرات زندگی مدرن، افراد نیاز به مهارت‌های زندگی جدید مانند توانایی برای مقابله با استرس و ناامیدی دارند؛ همچنین مهارت‌های زندگی یکی از عوامل مهم در ایجاد فرصت‌های رشد و توسعه و تعالی فرد در جامعه محسوب می‌شود. بهره مندی از شاخص مهارت زندگی در گروه‌ها و اقشار مختلف جامعه ازجمله جوانان به عنوان پیشروان توسعه، رویکردی است که موجب بهبود کیفیت زندگی، رفاه و رضایت از زندگی خواهد گردید.
دکتر مهدی بکائیان
عضو هیئت علمی گروه پرستاری دانشگاه علوم پزشکی نیشابور
💬 نظرات خود را با ما در میان بگذارید