دکتر مصطفی قانعی، دبیر ستاد زیست فناوری، سلامت و فناوری‌های پزشکی در گفت و گو با وبدا به بررسی نقش دانش‌بنیان‌ها در ارتقای نظام سلامت و تأثیر این شرکت‌ها بر استقلال، امنیت و آینده پزشکی کشور پرداخت و با تأکید بر لزوم همگرایی میان حوزه‌های مرتبط با سلامت و فناوری‌های نوین، اظهار کرد: زیرساخت‌های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به گونه‌ای طراحی شده که تمامی تصمیمات در حوزه تحقیقات، فناوری و آموزش تحت مدیریت مستقیم وزیر قرار دارد.
ساختار یکپارچه وزارت بهداشت؛ فرصتی برای پیشرفت سلامت
دبیر ستاد زیست فناوری، سلامت و فناوری‌های پزشکی ادامه داد: این ساختار متمرکز به وزارتخانه اجازه می‌دهد تا با هماهنگی و انسجام کامل، چالش‌ها را شناسایی و رفع کند. چنین مدلی در سایر دستگاه‌های اجرایی یا وزارتخانه‌ها وجود ندارد و همین موضوع به ارتقای نظام سلامت کمک شایانی می‌کند.
وی با بیان اینکه ورود دانش‌بنیان‌ها به عرصه تولید دارو و تجهیزات پزشکی، تأثیری دوچندان بر اقتصاد کشور و امنیت ملی دارد، گفت: سلامت، علاوه بر تأثیر مستقیم بر معیشت مردم، یک موضوع امنیتی است. در شرایطی که واردات تجهیزات و دارو به دلیل تحریم‌ها مختل می شود، تاب‌آوری مردم نیز کاهش می‌یابد. اما با حمایت از دانش‌بنیان‌ها، می‌توانیم علاوه بر خودکفایی، تنش‌های ارزی را کاهش داده و اشتغال‌زایی ایجاد کنیم.
سلامت؛ اولویت نخست حکمرانی
دکتر قانعی با تاکید بر اینکه سلامت، همواره در اولویت برنامه‌های حکمرانی قرار دارد، به نگاه ویژه مقام معظم رهبری، رؤسای جمهور و مجلس به این حوزه اشاره و عنوان کرد: سلامت در کنار اقتصاد و امنیت، از اولویت‌های اصلی کشور است و همین امر، سرمایه گذاری در این حوزه را برای دانش‌بنیان‌ها جذاب‌تر می‌کند.
تحولات آینده پزشکی و لزوم آمادگی نظام سلامت
وی با پیش بینی تغییرات گسترده در پزشکی طی دهه آینده، بیان کرد: 10 سال دیگر، اثری از پزشکی سنتی باقی نخواهد ماند. ابزارهایی مانند هوش مصنوعی، ژن‌درمانی، بیوتکنولوژی و سلول‌درمانی جایگزین روش‌های فعلی خواهند شد. اگر از امروز ارتباط دانش‌بنیان‌ها با فناوری‌های آینده پزشکی تقویت نشود، در آینده وابستگی به خارج اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.
بازار سلامت؛ فرصتی پایدار برای سرمایه‌گذاری
دکتر قانعی با اشاره به پایداری بازار سلامت، گفت: برخلاف سایر بخش‌های اقتصادی، سلامت بازاری است که هیچ‌گاه تعطیل نمی‌شود. حتی در دوران رکود اقتصادی، مردم به خدمات پزشکی و دارویی نیاز دارند. این ویژگی، سلامت را به یکی از امن‌ترین حوزه‌ها برای سرمایه‌گذاری تبدیل کرده است.
صادرات خدمات و محصولات سلامت
وی به ظرفیت صادراتی حوزه سلامت اشاره کرد و گفت: کشورهای همسایه، به دلیل کیفیت و قیمت مناسب خدمات سلامت در ایران، به این حوزه توجه ویژه‌ای دارند. دانش‌بنیان‌ها می‌توانند با استفاده از این ظرفیت، بازارهای بین‌المللی را در اختیار بگیرند.
حمایت از دانش‌بنیان‌ها در ستاد توسعه زیست فناوری
دبیر ستاد زیست فناوری، سلامت و فناوری‌های پزشکی، بر نقش ستاد توسعه زیست‌فناوری به‌عنوان حلقه اتصال دانش‌بنیان‌ها با حوزه سلامت تأکید کرد و افزود: معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و ستاد زیست فناوری آماده حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان هستند. این همکاری‌ها می‌تواند زمینه‌ساز شکل‌گیری یک زیست‌بوم پایدار در حوزه سلامت باشد.
دکتر قانعی مجددا یادآور شد که تقویت ارتباط دانش‌بنیان‌ها با نظام سلامت، کلید دستیابی به استقلال فناورانه و اقتصادی کشور است. سرمایه گذاری در این حوزه نه تنها به رفع نیازهای داخلی کمک می‌کند، بلکه امکان دسترسی به بازارهای بین‌المللی را نیز فراهم می‌سازد.
وی همچنین در ادامه این گفت و گو، به بررسی چالش‌های پارک‌های علم و فناوری و نقش آن‌ها در توسعه حوزه سلامت پرداخت.
دبیر ستاد زیست فناوری، سلامت و فناوری‌های پزشکی همچنین بر ضرورت ایجاد پارک‌های تخصصی، همکاری میان وزارتخانه‌ها و بهره‌گیری از تسهیلات سربازی برای حمایت از شرکت‌های دانش بنیان تأکید کرد.
مشکلات فعلی پارک‌های علم و فناوری
دکتر قانعی با اشاره به شرایط پارک‌های علم و فناوری، گفت: بیش از 70 تا 80 درصد این پارک‌ها جذابیت لازم را برای شرکت‌ها ندارند. خدماتی مانند معافیت مالیاتی و مشوق‌های دیگر، که در پارک‌ها ارائه می‌شود، به صورت مشابه در چارچوب دانش‌بنیان‌ها نیز در دسترس است. این موضوع باعث شده که بسیاری از شرکت‌ها تمایلی به استقرار در پارک‌ها نداشته باشند.
ضرورت ایجاد پارک‌های تخصصی سلامت
وی پیشنهاد داد که وزارت بهداشت پارک‌های تخصصی سلامت ایجاد کند و در ادامه گفت: پارک‌های تخصصی می‌توانند نیازهای حوزه سلامت را به‌طور خاص برطرف کنند. علاوه بر این، در برخی حوزه‌ها، مانند تجهیزات پزشکی، ایجاد پارک‌های مشترک میان وزارت بهداشت و وزارت علوم ضروری است. در این پارک‌های مشترک، وزارت علوم وظیفه تربیت نیروی متخصص را بر عهده دارد و وزارت بهداشت به‌عنوان تنظیم‌گر عمل می کند.
همکاری وزارت بهداشت و وزارت علوم؛ هم‌افزایی در یک مکان مشترک
وی درباره اهمیت همکاری میان وزارتخانه‌ها، خاطرنشان کرد: در حوزه‌هایی مانند مهندسی الکترونیک، برق، مکانیک و مواد، نیروی متخصص توسط وزارت علوم تربیت می‌شود. اما تأییدیه‌های تجهیزات پزشکی و تنظیم‌گری این حوزه بر عهده وزارت بهداشت است. ایجاد پارک‌های مشترک می‌تواند باعث هم‌افزایی میان این دو نهاد شود و نیازهای هر دو طرف را پاسخ دهد. این همکاری نیازمند طراحی دقیق برای تعامل میان سمت تقاضا (وزارت بهداشت)، سمت عرضه (وزارت علوم) و نهادهای تنظیم‌گر است.
نقش ستاد کل نیروهای مسلح و تسهیلات سربازی
دکتر قانعی با اشاره به همکاری‌های صورت‌گرفته با ستاد کل نیروهای مسلح، خاطرنشان کرد: با توافق‌های انجام‌شده با ستاد کل، مشمولان می‌توانند از تسهیلات مربوط به سربازی برای فعالیت در شرکت‌های دانش‌بنیان بهره‌مند شوند. این تسهیلات با هدف تشویق نخبگان به فعالیت در حوزه‌های علمی و فناورانه طراحی شده و فرآیندهای آن نیز ساده‌تر شده است. اما شرکت‌ها باید توانایی مدیریت صحیح این نیروها را داشته باشند تا از این فرصت به بهترین شکل بهره‌برداری کنند.
نقش شرکت‌های دانش‌بنیان در بهره‌برداری مؤثر
وی تأکید کرد که بهره‌برداری از زیرساخت‌ها و امکانات موجود به توانایی خود شرکت‌ها بستگی دارد و گفت: شرکت‌های دانش‌بنیان باید یاد بگیرند که چگونه از این فرصت‌ها به‌درستی استفاده کنند. اگر شرکتی نتواند از خدمات و امکانات بهره‌مند شود و عملکرد ضعیفی داشته باشد، نشان‌دهنده ضعف در مدیریت آن است. ما به دنبال رویکردی هستیم که شرکت‌ها نه‌تنها از خدمات استفاده کنند، بلکه خود نیز در نگهداری و توسعه زیرساخت‌ها نقش داشته باشند.
دکتر قانعی در پایان تأکید کرد که ایجاد پارک‌های تخصصی، تقویت همکاری‌های بین وزارتین و بهره‌گیری از تسهیلات ستاد کل برای نخبگان، می‌تواند مسیر توسعه فناوری در حوزه سلامت را هموار کند؛ این اقدامات، در کنار مدیریت صحیح شرکت‌ها، می‌تواند به رفع چالش‌های موجود و تقویت زیست‌بوم دانش‌بنیان کشور کمک کند.
💬 نظرات خود را با ما در میان بگذارید