به گزارش وبدا، سید حمید جمال‌الدینی در گفتگو با فارس در خصوص رویکرد و توجه مقام معظم رهبری به مقوله تولید در نام‌گذاری سال گفت: این توجه را بسیار حائز اهمیت، راهگشا و کلید سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی کلان و خرد کشور و متعاقب آن در حوزه سلامت می‌دانم. رهبری سال جاری را «سال جهش تولید با مشارکت مردم» نامیده‌اند.
وی در ادامه بیان کرد: مقام معظم رهبری طی هفده سال اخیر، هشت بار بر تولید و جهش تولید تاکید کرده‌اند. نام‌گذاری انجام‌شده از طرف ایشان، هر بار رویکرد و اجزای متفاوت تولید را در برمی‌گیرد و حاکی از وسعت نظر و بینش ایشان در این زمینه است.
جمال‌الدینی عنوان کرد: در واقع اینها یک منظومه فکری منسجم را به تصویر می‌کشد؛ به طور مثال سال 1400 را پشتیبانی و مانع‌زدایی از تولید خواندند، سال 1401 بر تولید دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین تأکید کرده و سال گذشته بر رشد تولید و امسال بر نسبت آن با مشارکت مردمی به عنوان یک حلقه بسیار موثر در جهش تولید تاکید کردند.
جمال‌الدینی مشارکت مردمی را یک ترمینولوژی جهانی، ریشه‌دار و بااهمیت دانست و بیان کرد: مشارکت در اقتصاد و حکمرانی سلامت در ایران، یک ابزار و اصل پذیرفته‌شده، موثر و مترقی در راستای حکمرانی نوین و تمدن ایرانی-اسلامی و الگوسازی آن است؛ لذا برای رسیدن به مشارکت مردمی چند مرحله را باید پشت سر بگذاریم؛ اطلاع‌رسانی و آگاهی، مشاوره، تعامل و همکاری و در نهایت تفویض اختیار که همه اینها منجر به مشارکت اجتماعی می‌شود.
وی تأکید کرد: البته توجه کنیم که تفویض اختیار شامل امور تخصصی و حاکمیتی نمی‌شود. افزایش مشارکت به شنیدن صدای واقعی مردم می‌انجامد. مشارکت یک حق برای مردم و الزام برای مسوولان است و با توجه به زیرساخت‌های موجود نظام سلامت و بستر سخت‌افزاری باید بستر نرم‌افزاری را گسترش دهیم.
وی با بیان اینکه مشارکت سهم به سزایی در ارتقای سلامت به ویژه در بین جمعیت آسیب‌پذیر و محروم جامعه ایفا می‌کند، گفت: امروزه در برخی از کشورها، مشارکت مردم، بخشی استراتژیک از نگاه و برنامه‌ریزی‌های ملی برای ارتقای سلامت عمومی و رفع نابرابری در سلامت است. یادمان باشد که از طریق مشارکت هدفمند دولت‌ها با جوامع، پوشش همگانی سلامت و دست‌رسی به خدمات بهداشتی باکیفیت برای همه به ویژه گروه‌های آسیب‌پذیر ممکن می‌شود. توانمندسازی جامعه، هسته مرکزی برای دست‌یابی به موفقیت در این زمینه است.
جمال‌الدینی برگزاری نخستین مجمع ملی سلامت تایلند در دهه هشتاد میلادی را نمونه بارز و مثبتی از مشارکت هدفمند مردم در سلامت دانست و افزود: این مجمع به گروه‌های ذی‌نفع در سلامت جامعه اجازه می‌دهد تا دیدگاه‌های یکدیگر را از راه گفت‌وگو، بهتر درک کنند؛ همکاری و مشارکت سه گروه اصلی دولت و سیاست‌گذاران، جامعه مدنی و مردم، دانشگاه و اتاق‌های فکر برای حل چالش‌های پیچیده سلامت. البته در مقطعی در ایران و وزارت بهداشت به این سمت رفتیم و حتی مجمع ملی سلامت و سطوح پایین‌تر آن اجرایی شد که به دلایلی ناتمام ماند.
معاون وزیر بهداشت با تاکید بر اینکه به مشارکت مردم و مقدمه ایجاد آن را از چند بعد باید نگاه کرد، گفت: یکی از این ابعاد رفع موانع است. یکی از کارهایی که طی دو سال اخیر و در وزارت بهداشت انجام شده، حذف امضای طلایی بود که یک مانع بزرگ در برابر حضور و مشارکت بخشی از مردم در حوزه‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری در سلامت و تجهیزات بود.
وی در ادامه افزود: این برداشتن مانع، باعث ایجاد ظرفیت عظیمی در نظام سلامت و مشارکت بیش از پیش مردم در این امر مهم بود. دومین بعد حذف رقابت‌های کاذب بخش دولتی و خصولتی با مردم و سومین بعد ارائه مشاوره‌های رایگان و بیان واقعی فرصت‌ها و ظرفیت‌ها و تسهل‌گیری در ارائه مجوزهاست.
جمال‌الدینی تولید در نظام سلامت را وابسته به اقتصاد سلامت دانست و گفت: در ادبیات سازمان جهانی بهداشت مساله مشارکت در مبحث تولید و ارائه خدمات سلامت تعریف و دسته‌بندی شده است. در همین‌جاست که مشارکت، جهش و تغییر وب بسیار موفقی نیز در زمینه مشارکت همگانی در سلامت در جمهوری اسلامی داریم که برخی به ثبت جهانی نیز رسیده است؛ مانند واکسیناسیون و ریشه‌کنی فلج اطفال که یک تجربه بسیار موفق جهانی است.
وی در ادامه افزود: همچنین تجربه‌های گران‌سنگ دوران کرونا، توزیع بسته‌های غذایی و نظام شبکه بهداشت و سلامت خانواده در سراسر کشور تا دوردست‌ترین نقاط که از چهل سال پیش و به برکت انقلاب اسلامی راه‌اندازی شد.
جمال الدینی اظهار داشت: مردمی‌سازی و مشارکت مردم یک شعار در برابر سرمایه‌داری شبه‌مدرن و یک راهکار مهم برای دست‌یابی به اقتصاد متوازن و جلوگیری از انباشت ثروت در دست عده‌ای خاص به شمار می‌رود. به عبارت دیگر به دنبال توزیع عادلانه ثروت است.
معاون حقوقی وزارت بهداشت حمایت قوانین و اسناد بالادستی کشورها از تصمیم‌گیری مشارکتی را یکی از عوامل موثر در شکل‌گیری و پایداری مشارکت مردم در بخش سلامت به شمار آورد و گفت: در مقایسه اسناد بالادستی و برنامه‌های توسعه ایران به خیلی چیزها می‌توانیم دست پیدا کنیم و اینکه در هر برنامه به چه چیزهایی توجه شده است.
وی در ادامه بیان کرد: بررسی قانون اساسی، سیاست‌های کلی سلامت و احکام دایمی قانون برنامه‌های توسعه دولت‌ها در ایران از سال 1368 تاکنون در جلب مشارکت مردم در اداره امور کشور با تمرکز در بخش سلامت نشان می‌دهد که در قانون اساسی و سیاست‌های کلی سلامت به مشارکت مردم در سلامت به عنوان یک حق پرداخته شده است.
جمال‌الدینی در خصوص نقش قانون اساسی توضیح داد: در 25 اصل از قانون اساسی؛ همکاری و مشارکت مردم در تصمیم‌گیری، برنامه‌ریزی و نظارت اداره امور کشور به نوعی بیان شده است. در بند 11 سیاست‌های کلی سلامت نیز به توانمندسازی مردم در زمینه مشارکت پرداخته شده و مقرر گردیده که آگاهی، مسوولیت‌پذیری، توانمندی و مشارکت ساختارمند و فعالانه فرد، خانواده و جامعه در تامین، حفظ و ارتقای سلامت با استفاده از ظرفیت نهادها و سازمان‌های فرهنگی، آموزشی و رسانه‌ای کشور تحت نظارت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی افزایش یابد.
وی افزود: مشارکت مردم در قوانین برنامه اول و دوم در بخش عمرانی و تامین منابع فیزیکی به منظور ارائه خدمات سلامت لحاظ شده است. در قانون برنامه سوم توسعه، مشارکت بخش خصوصی در ارائه خدمات و مشارکت مالی مردم در تامین هزینه‌های بهداشت و درمان مدنظر قرار گرفته است.
جمال الدینی یادآور شد: همچنین در قوانین برنامه چهارم، پنجم و ششم توسعه، مشارکت مالی در تامین هزینه‌های ارایه خدمات تعیین‌شده است و در ماده هشت لایحه برنامه هفتم تحت عنوان مردمی‌سازی اقتصاد، در بخش بهداشت و درمان به توسعه مشارکت مالی در تامین هزینه‌های ارایه خدمات و ساخت، بهره‌برداری و مدیریت مراکز بهداشتی درمانی پرداخته شده است. یکی از الگوها و مدل‌ها در حوزه سلامت می‌بایست مشارکت دادن و وارد کردن مردم در تمام حوزه‌ها اعم آموزش، پژوهش، بهداشت و درمان باشد.
وی در ادامه تأکید کرد: این بدین معنا نیست که فقط مردم را به عنوان تامین‌کننده منابع بینیم؛ هر چند این هم یک مسیری از مشارکت هست ولی تمام آن نیست. ما باید بتوانیم ابعاد مختلف مشارکت را بررسی کنیم و برای هر کدام یک الگو داشته باشیم.
معاون حقوقی و امور مجلس وزارت بهداشت در ادامه با تاکید بر تغییر نگاه و ذائقه خیرین گفت: هم‌اکنون مشارکت مالی خیرین و مردم در نظام سلامت، چشم‌گیر و درخور توجه است و در قالب‌های گوناگونی مانند هبه و وقف و صلح و امثالهم انجام می‌شد و می‌شود. این نوع مشارکت در این سالیان هم با افزایش روبه‌رو بوده است اما امروز نقطه عطفی است که این مشارکت در زمینه‌های دیگر هم‌چون مدیریت، برنامه‌ریزی، نیازسنجی، تصمیم‌گیری، سیاست‌گذاری، اجرا و دیگر فرآیندها تعمیم و گسترش پیدا کند و به نقش تاثیرگذار مردم توجه شود.
جمال‌الدینی با تاکید بر اینکه ما توانسته‌ایم نظام شبکه را تا روستاها برسانیم و الان باید آن را بازمهندسی کنیم تا به نتایج مطلوب دست پیدا کنیم، گفت: با چیزهایی از قبیل شوراهای مشارکت خیرین و سازمان‌های مردم‌نهاد، صندوق‌های توسعه سرمایه و پژوهش و فناوری، و مدل‌های استفاده از ظرفیت مردمی و حضور ایشان در هیات امناها می‌توانیم به بخش مهمی از این هدف برسیم.
وی بیان کرد: الگوی نهایی ما در این امور می‌تواند ورود اینها به بورس بر اساس مدل‌ها و الگوهای سنجیده‌شده باشد. مثلا با تعریف صندوق‌هایی در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی و وارد کردن آن‌ها به بورس می‌توانیم به مدلی برای تامین سرمایه و سرمایه در گردش دست یابیم. مدلی که از طریق آن، مردم هم به روند نیازسنجی، هم تصمیم‌گیری و مدیریت وارد می‌شوند. کار وقتی متعلق به مردم باشد و در دست مردم باشد، مشتری‌مداری اصل خواهد بود. لذا کرامت به وجود می‌آید و باعث پایداری و استمرار می‌شود.
معاون حقوقی و امور مجلس وزارت بهداشت در پایان تاکید کرد: نکته‌ای که باید به آن توجه کنیم این است که این‌کار با یک الگوی بومی و مبتنی بر خودباوری بر اساس هویت ملی و اسلامی و با تفکر و مشورت صورت بگیرد.
وی تصریح کرد: نظام ما یک نظام حکمت‌محور و متعالی است که پرسش از چرایی بر چگونگی در آن مقدم است. لذا پس از تعریف و ایجاد پارادایم ذهنی مشترک باید به دنبال یک الگو و مدل جدید بر اساس بازمهندسی مدل‌های پیشین و بهره‌گیری از تجارب پیشین برویم. اینها باعث خواهد شد که به تمدن نوین ایرانی اسلامی و بر اساس رهنمودهای مقام معظم رهبری نزدیک و نزدیک‌تر شویم. در واقع فرهنگ‌سازی گام مهمی در این زمینه است. باید توجه کنیم که فرهنگ‌سازی و تغییر نگاه‌ها، موتور محرکه مشارکت مردمی است.
💬 نظرات خود را با ما در میان بگذارید