RBC در آزمایش خون به چه معناست؟ + تفسیر کامل

آزمایش RBC که به شمارش گلبول‌های قرمز خون می‌پردازد یکی از آزمایش‌های پایه‌ای و مهم در ارزیابی سلامت کلی بدن است که اطلاعات ارزشمندی درباره عملکرد خون و وضعیت تغذیه‌ای فرد در اختیار پزشکان قرار می‌دهد. به همین دلیل در این مقاله، به معرفی آزمایش RBC، دلایل تجویز آن و تفسیر دقیق میزان بالا و پایین آن در آزمایش خون می پردازیم.

آزمایش RBC چیست؟

آزمایش RBC (Red Blood Cell) تعداد گلبول‌های قرمز خون را اندازه‌گیری می‌کند. گلبول‌های قرمز حاوی هموگلوبین هستند و وظیفه اصلی آن‌ها انتقال اکسیژن از ریه‌ها به بافت‌ها و بازگرداندن دی‌اکسید کربن به ریه‌ها است. به طور رایج، این آزمایش برای بررسی سلامت عمومی، تشخیص کم‌خونی (کاهش RBC) یا پلی‌سیتمی (افزایش RBC) استفاده می‌شود. میزان نرمال RBC در خون می‌تواند نشانه اکسیژن‌رسانی مناسب به سلول‌ها بوده و میزان غیرطبیعی آن نیز می‌تواند نشان‌دهنده مشکلاتی مانند کمبود آهن، کم‌آبی، بیماری‌های مزمن یا اختلالات مغز استخوان باشد. این آزمایش بخشی از آزمایش کامل خون (CBC) است و به پزشکان کمک می‌کند تا سلامت کلی بدن را ارزیابی کنند.

چرا آزمایش RBC تجویز می شود؟

آزمایش RBC (شمارش گلبول‌های قرمز) معمولا در شرایط زیر تجویز می‌شود:

• بررسی سلامت عمومی: به عنوان بخشی از چکاپ‌های معمولی یا آزمایش شمارش کامل سلول‌های خونی (CBC) برای اطمینان از عملکرد طبیعی بدن تجویز می‌شود.
• تشخیص کم‌خونی: اگر علائمی مانند خستگی، ضعف، رنگ‌پریدگی یا تنگی نفس وجود داشته باشد، این آزمایش به تشخیص یکی از علل رایج آن یعنی کم خونی کمک می‌کند.
• تشخیص پلی‌سیتمی: اگر تعداد گلبول‌های قرمز بیش از حد باشد، این آزمایش برای بررسی علائمی مانند سردرد، سرگیجه یا قرمزی پوست استفاده می‌شود.
• نظارت بر بیماری‌های مزمن: در صورت وجود بیماری‌های کلیوی، کبدی یا اختلالات مغز استخوان، این آزمایش به بررسی وضعیت بیمار کمک می‌کند.
• بررسی نحوه پاسخ به درمان: پس از درمان کم‌خونی یا بیماری‌های خونی، این آزمایش میزان اثرگذاری درمان‌ها را بررسی می‌کند.
• بررسی خونریزی یا کم‌آبی: در مواردی مانند خونریزی شدید یا کم‌آبی بدن، این آزمایش به تشخیص علت آن کمک می‌کند.
• ارزیابی علائم غیراختصاصی: در مواردی مانند خستگی مزمن یا کاهش انرژی، این آزمایش به یافتن علت زمینه‌ای کمک می‌کند.

بالا بودن RBC در آزمایش خون به چه معناست؟

میزان نرمال RBC در خون برای مردان حدود mcL ۴.7 تا ۶.1 و برای زنان mcL ۴.2 تا ۵.4 است. محدوده طبیعی RBC برای کودکان نیز mcL ۴.0 تا ۵.5 است. بالاتر بودن RBC از این محدوده می‌تواند ناشی از علل زیر باشد:

• کم‌آبی بدن: وقتی بدن آب کافی دریافت نمی‌کند، حجم پلاسمای خون کاهش می‌یابد و غلظت گلبول‌های قرمز به طور کاذب افزایش می‌یابد. این حالت موقتی است و با نوشیدن آب کافی برطرف می‌شود.
• بیماری‌های ریوی: بیماری‌هایی مانند COPD (بیماری انسدادی مزمن ریه) یا فیبروز ریوی باعث کاهش اکسیژن‌رسانی به خون می‌شوند. در پاسخ، بدن گلبول‌های قرمز بیشتری تولید می‌کند تا اکسیژن بیشتری به بافت‌ها برساند.
• بیماری‌های قلبی: نارسایی قلبی یا نقص‌های مادرزادی قلب (مانند تترالوژی فالوت) می‌توانند باعث کاهش اکسیژن‌رسانی به خون شوند. در نتیجه، بدن برای جبران این کمبود، گلبول‌های قرمز بیشتری تولید می‌کند.
• پلی‌سیتمی ورا: این یک بیماری نادر مغز استخوان است که در آن تولید گلبول‌های قرمز به طور غیرطبیعی افزایش می‌یابد. این بیماری ممکن است با افزایش گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها نیز همراه باشد.
• زندگی در ارتفاعات بالا: در ارتفاعات بالا، به دلیل کاهش سطح اکسیژن هوا، بدن برای جبران این کمبود، هورمون اریتروپویتین ترشح می‌کند که تولید گلبول‌های قرمز را افزایش می‌دهد.
• سیگار کشیدن: سیگار باعث کاهش توانایی خون در حمل اکسیژن می‌شود. در نتیجه، بدن برای جبران این مشکل، گلبول‌های قرمز بیشتری تولید می‌کند.
• تومورهای کلیوی یا کبدی: برخی تومورها می‌توانند باعث ترشح بیش از حد هورمون اریتروپویتین شوند. این هورمون تولید گلبول‌های قرمز را در مغز استخوان تحریک می‌کند.

جالب است بدانید می‌توانید با یک آزمایش ساده در منزل از میزان RBC خود مطلع شوید. برای استعلام تعرفه نمونه گیری در منزل با هومکا تماس بگیرید.

دلایل پایین بودن RBC در آزمایش خون

پایین بودن تعداد گلبول‌های قرمز خون (RBC) نیز می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد. برخی از این دلایل شامل موارد زیر است:

• کم‌خونی: کمبود آهن، ویتامین B12 یا فولات می‌تواند به کاهش تولید گلبول‌های قرمز منجر شود.
• بیماری‌های مزمن: بیماری‌هایی مانند دیابت، نارسایی کلیه و برخی اختلالات التهابی می‌توانند تعداد RBC را کاهش دهند.
• اختلالات مغز استخوان: مشکلاتی مانند سرطان مغز استخوان می‌توانند بر تولید گلبول‌های قرمز تاثیر بگذارند.
• خون‌ریزی: خون‌ریزی‌های شدید ناشی از جراحت، زایمان یا مشکلات گوارشی می‌تواند باعث کاهش سطح RBC شود.
• عوامل ژنتیکی: بعضی از اختلالات ارثی مانند تالاسمی می‌توانند باعث اختلال در تولید گلبول‌های قرمز شوند.

انجام آزمایش RBC در خانه با هومکا

آزمایش RBC می‌تواند اطلاعات مهمی درباره سلامتی شما در اختیار پزشک قرار دهد. خوشخبتانه شما می‌توانید با استفاده از خدمات آزمایش در منزل هومکا، آزمایش RBC را به سادگی و راحتی در خانه خود انجام دهید. متخصصان با تجربه ما با تجهیزات پیشرفته و استاندارد به منزل یا محل کار شما مراجعه می‌کنند تا به راحتی و بدون نیاز به مراجعه به آزمایشگاه، وضعیت سلامتی خود را مورد بررسی قرار دهید. این خدمات به ویژه برای افرادی که به علت شرایط خاص نمی‌توانند به راحتی از منزل خارج شوند، بسیار مناسب است.

علاوه بر این، هومکا برای شما این امکان را فراهم کرده تا از بیمه درمانی خود نیز در خدمات آزمایش در منزل استفاده کنید و هزینه‌های درمانی خود را کاهش دهید. همچنین نتایج آزمایش به صورت آنلاین در اختیار شما قرار خواهد گرفت. برای اطلاع از تعرفه نمونه گیری در منزل و ثبت درخواست، به سایت هومکا مراجعه کنید.