در حالی که این بیماری در بزرگسالان خصوصا کسانی که سیستم ایمنی ضعیف دارند بیشتر شایع است، در کودکان بهطور معمول مشاهده نمیشود. زونا زمانی فعال میشود که ویروس پنهان شده در رشتههای عصبی بدن پس از سالها دوباره بیدار شود اما چون در کودکان هنوز زمان کافی برای این روند سپری نشده است، ابتلا به زونا در این گروه سنی بسیار کم است. به هر حال، در برخی شرایط خاص مانند ضعف سیستم ایمنی یا عدم دریافت واکسن آبله مرغان، ممکن است این بیماری در کودکان مشاهده شود.
اگرچه بیماری زونا در بین کودکان نادر است اما در صورتی که کودک دچار آن شود، لازم است که اقدامات درمانی سریع و موثر صورت گیرد. درمان این بیماری معمولا شامل داروهای ضدویروسی و مسکنها است تا علائم کاهش یابد و روند بهبودی سریعتر شود. از طرفی، مراقبتهای مناسب توسط متخصصین مانند پرستار کودک میتواند به تسکین درد و جلوگیری از عوارض احتمالی کمک کند. همچنین، پیشگیری از این بیماری با واکسیناسیون در برابر آبله مرغان میتواند از ابتلا به زونا در آینده جلوگیری کند.
آیا زونا در کودکان هم رخ میدهد؟
آیا کودکان زونا میگیرند؟ این سوال ممکن است برای بسیاری از والدین مطرح شود؛ خصوصا زمانی که بیماری زونا در بزرگسالان رایجتر است. با وجود اینکه ابتلا به زونا در کودکان نادر است اما نمیتوان آن را بهطور کامل رد کرد. در واقع، زونا در کودکان زمانی رخ میدهد که ویروس واریسلا-زوستر که عامل بیماری آبله مرغان است، پس از گذشت سالها از ابتلا به این بیماری دوباره فعال شود. با این حال، بهدلیل اینکه کودکان معمولا بهطور طبیعی به آبله مرغان مبتلا نمیشوند و سیستم ایمنی آنها هنوز برای مقابله با چنین ویروسی فعال نشده است، بروز زونا در کودکان نادر است.
بیماری زونا چیست؟
زونا در کودکان یک بیماری نادر است که معمولا در بزرگسالان دیده میشود. این بیماری ناشی از فعال شدن ویروس آبله مرغان است که در بدن افراد مبتلا به آبله مرغان بهصورت نهفته باقی میماند. پس از گذشت سالها، به دلایلی مانند ضعف سیستم ایمنی یا استرس، این ویروس فعال میشود و علائمی مشابه تاولها و ضایعات پوستی در نواحی خاص بدن بروز میکند. اگرچه زونا بیشتر در افراد بالای ۵۰ سال شایع است اما در برخی موارد کودکان نیز میتوانند به این بیماری مبتلا شوند.
در این بیماری، تاولهای دردناک معمولا در مناطق خاصی از بدن که تحت پوشش یک رشته عصبی هستند مانند شکم، سینه یا پشت ظاهر میشوند. این ضایعات پوستی با درد، سوزش و حساسیت زیاد همراه هستند و ممکن است در صورت آسیبدیدن به نواحی حساس مانند چشمها خطراتی به همراه داشته باشد. اگرچه زونا معمولا کشنده نیست اما میتواند مشکلات زیادی را برای فرد مبتلا ایجاد کند. علاوه بر این، زونا واگیر دارد اما از طریق تنفس منتقل نمیشود. انتقال این ویروس از طریق تماس مستقیم با نواحی ضایعهدار پوست ممکن است صورت گیرد، خصوصا در کسانی که قبلا به آبله مرغان مبتلا نشدهاند.
برای پیشگیری از انتقال این ویروس، باید مراقب بود که زخمها و تاولها بهخوبی پوشانده شوند. در صورتی که کودک دچار زونا شود، مراقبتهای پزشکی دقیق و مراقبتهای پرستاری لازم است تا روند درمان سریعتر صورت گیرد و از گسترش ویروس جلوگیری شود.
بیماری زونا چیست؟
علت زونا در کودکان چیست؟
زونا در کودکان بیماری است که بهدلیل فعال شدن ویروس آبلهمرغان (ویروس واریسلا-زوستر) ایجاد میشود. این بیماری معمولا در بزرگسالان و افراد مسنتر شایع است اما در برخی کودکان نیز ممکن است به وقوع بپیوندد. فعال شدن ویروس زمانی رخ میدهد که سیستم ایمنی بدن دچار ضعف شده باشد یا عوامل دیگری مانند استرس به آن آسیب بزنند. در این مقاله، علل بروز زونا در بین کودکان را بررسی میکنیم و عواملی که باعث افزایش خطر ابتلا به این بیماری در کودکان میشوند را توضیح میدهیم.
ابتلای مادر به آبله مرغان در دوران بارداری
اگر مادر در دوران بارداری به آبله مرغان مبتلا شده باشد، کودک او نیز ممکن است در معرض خطر ابتلا به زونا قرار گیرد. ویروس واریسلا-زوستر میتواند از مادر به جنین منتقل شود و باعث مشکلاتی در سیستم ایمنی کودک شود. این امر خصوصا زمانی که مادر دچار استرس یا مشکلات سلامتی در دوران بارداری باشد شدت بیشتری پیدا میکند. استرس مادر میتواند بهطور غیرمستقیم باعث فعال شدن ویروس در بدن کودک شود.
ابتلا به آبله مرغان قبل از یک سالگی
یکی از دلایل شایع ابتلا به زونا در کودکان، ابتلای آنها به آبله مرغان در سنین پایین است. کودکانی که قبل از یک سالگی به آبله مرغان مبتلا میشوند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به زونا قرار دارند. بهدلیل اینکه ویروس واریسلا-زوستر در بدن آنها باقی میماند، میتواند بعد از گذشت سالها مجددا فعال شود. در این سنین، سیستم ایمنی بدن هنوز بهطور کامل توسعه نیافته و ممکن است نتواند بهخوبی با این ویروس مقابله کند که نتیجه آن میتواند بروز زونا باشد.
سیستم ایمنی ضعیف
کودکانی که دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به زونا قرار دارند. این دسته از کودکان ممکن است بهدلیل بیماریهای خاص یا درمانهایی مانند شیمیدرمانی، سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشند. ضعف سیستم ایمنی به این معناست که بدن کودک قادر نیست بهدرستی از ویروسها و عفونتها محافظت کند، بنابراین ویروس واریسلا-زوستر که در بدن او نهفته است، ممکن است دوباره فعال شود و باعث بروز زونا در کودک گردد.
علائم زونا در کودکان
علائم زونا در کودکان ممکن است بهطور واضحی متفاوت از بزرگسالان باشد و در برخی موارد تنها نشانهها و علائم مختص به سیستم عصبی را شامل شود. بهطور کلی، زونا در کودکان با بروز علائمی خاص که بهسرعت نیاز به توجه پزشکی دارند، خود را نشان میدهد.
جوشها و تاولهای پوستی
یکی از نشانههای اصلی زونا در کودکان، بروز جوشهای پوستی است که ابتدا بهصورت نقاط قرمز ظاهر میشوند و سپس به تاولهای پر از مایع تبدیل میشوند. این جوشها معمولا در نواحی خاصی از بدن مانند صورت، سینه یا شکم شروع میشوند و میتوانند به مدت ۷ تا ۱۰ روز ادامه داشته باشند. این تاولها دردناک بوده و پس از مدتی پوسته میشوند. در برخی کودکان ممکن است جوشها بهصورت پراکنده در سایر قسمتهای بدن نیز مشاهده شود.
دردهای عصبی و حساسیت به لمس
یکی از اولین علائم زونا در کودکان، دردهایی است که بهطور خاص در نواحی خاصی از بدن ظاهر میشود. این دردها معمولا بهصورت احساس سوزن سوزن شدن یا سوزش شروع میشوند و بهدنبال آن کودک ممکن است درد شدیدی را تجربه کند. این دردهای عصبی در ناحیهای که جوشها و تاولها قرار میگیرند، بیشتر مشهود است و معمولا در بالاتنه، صورت یا اطراف شکم ظاهر میشود. این دردهای عصبی ممکن است قبل از بروز جوشها خود را نشان دهند.
علائم عمومی مانند تب و خستگی
در بسیاری از موارد، کودکان مبتلا به زونا ممکن است علائم عمومی مشابه با سایر بیماریهای عفونی را تجربه کنند. این علائم شامل تب، سردرد، درد عضلانی و احساس خستگی مفرط میشود. این علائم معمولا قبل از ظهور جوشها و تاولها آغاز میشود و بهطور کلی نشانهای از ابتلا به یک عفونت ویروسی است. اگرچه این علائم ممکن است بهتنهایی به معنای زونا نباشد اما در ترکیب با سایر علائم میتوانند نشاندهنده بیماری باشند.
راه های درمان زونا در کودکان
درمان زونا در کودکان نیازمند توجه به علائم و کنترل عوارض مختلف این بیماری است. هرچند که هیچ درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد اما برخی روشهای درمانی میتوانند به کاهش علائم و سرعت بخشیدن به روند بهبودی کمک کنند. درمان زونا بیشتر شامل کاهش درد، تسکین خارش و جلوگیری از عوارض جانبی مانند عفونتهای ثانویه میشود.
داروهای تسکیندهنده درد و پمادهای موضعی
برای کاهش درد ناشی از زونا، داروهای مسکن معمولا تجویز میشوند. این داروها شامل مسکنهایی مانند ایبوپروفن یا پاراستامول هستند که به تسکین درد عمومی و التهاب کمک میکنند. علاوه بر این، پمادهای موضعی مانند کالامیندی نیز میتوانند در کاهش خارش و التهاب پوست موثر باشند. استفاده از کمپرس سرد بر روی نواحی آسیبدیده نیز میتواند در تسکین درد و التهاب موثر باشد.
داروهای ضد ویروسی
یکی از روشهای موثر در درمان زونا در کودکان استفاده از داروهای ضد ویروسی است. این داروها به کاهش شدت بیماری و جلوگیری از گسترش آن کمک میکنند. داروهایی مانند آزیلوویر یا والاسیکلوویر معمولا زمانی بیشترین تاثیر را دارند که بلافاصله بعد از بروز علائم اولیه مانند درد عصبی یا تاولها شروع شوند. مصرف به موقع این داروها میتواند مدت زمان بیماری را کاهش داده و شدت عوارض را کم کند.
مراقبتهای جانبی و پیشگیری از عوارض
یکی از نکات مهم در درمان زونا کودکان، پیشگیری از عوارضی مانند عفونتهای پوستی یا آسیب به چشم است. در صورتی که تاولها و ضایعات در ناحیه صورت یا چشمها بروز کنند، نیاز به درمان فوری دارند تا از بروز مشکلات جدی جلوگیری شود. علاوه بر دارو، مراقبت از پوست، خشک نگه داشتن نواحی مبتلا و عدم لمس ضایعات نیز از نکات مهم در درمان است. در صورتی که علائم بهبود نیافتند یا مشکلات دیگری بروز کرد، لازم است که پزشک برای درمانهای تکمیلی اقدام کند.
درمان خانگی زونا در کودکان
درمان زونا در کودکان با استفاده از روشهای خانگی میتواند به تسکین علائم و بهبود راحتی کودک کمک کند. البته باید توجه داشت که درمانهای خانگی نمیتوانند بهطور کامل جایگزین داروهای تجویزی پزشک شوند اما میتوانند در کنار درمانهای پزشکی به کاهش درد و خارش کمک کنند.
استفاده از دوش آب گرم با پودر جوی دوسر
یکی از درمانهای خانگی موثر برای کاهش خارش و التهاب ناشی از زونا در کودکان، استفاده از دوش آب گرم با ترکیب پودر جوی دوسر است. جوی دوسر خاصیت ضد التهابی دارد و میتواند به تسکین پوست تحریکشده کمک کند. برای این کار، کافی است مقداری پودر جوی دوسر را در آب گرم حل کرده و کودک را در آن حمام کند. این روش میتواند احساس راحتی و آرامش را به کودک بدهد و از شدت خارش بکاهد.
استفاده از کمپرس سرد
کمپرس سرد یکی دیگر از روشهای ساده و موثر در درمان خانگی زونا در کودکان است. سرد بودن کمپرس میتواند به کاهش التهاب و تسکین دردهای عصبی ناشی از زونا کمک کند. برای این کار، یک پارچه تمیز را در آب سرد فرو برده و آن را روی نواحی مبتلا به زونا قرار دهید. این روش میتواند درد را کاهش دهد و به آرامش پوست کمک کند.
جمع بندی
زونا در کودکان اگرچه نادر است اما میتواند بهدلیل فعال شدن ویروس آبلهمرغان در بدن کودک بروز کند. این بیماری معمولا با علائمی چون جوشهای پوستی، درد عصبی و گاهی تب و سردرد همراه است. برای درمان زونا در میان کودکان، معمولا داروهای ضدویروسی و مسکنها تجویز میشود تا از شدت علائم کاسته شود. علاوه بر درمانهای دارویی، روشهای خانگی مانند استفاده از کمپرس سرد و دوش آب گرم با جوی دوسر نیز میتوانند به تسکین علائم کمک کنند. پرستار اول که خدمات پرستاری در منزل ارائه میدهد، میتواند در حل خیلی از مشکلات کودکان کمککننده باشد.
سوالات متداول
1. علائم زونا در کودکان چیست؟
جوشها و تاولهای پوستی، دردهای عصبی و حساسیت به لمس و علائم عمومی مانند تب و خستگی میتوانند نشاندهنده این بیماری باشند.
2. انواع راههای درمان زونا در بین کودکان چیست؟
داروهای تسکیندهنده درد و پمادهای موضعی، داروهای ضد ویروسی، استفاده از دوش آب گرم و کمپرس سرد میتوانند بهعنوان راههای درمانی این بیماری نقش داشته باشند.
من شنیدم که زونا فقط بزرگسالا رو میگیره. آیا بچه ها هم میتونن به زونا مبتلا بشن؟
بله، اگرچه زونا معمولاً در بزرگسالان، به خصوص افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، شایعتر است، اما امکان ابتلای کودکان به این بیماری هم وجود دارد.